Ο Σπυρίδων Δοντάς (1878–1958) ήταν Έλληνας πανεπιστημιακός, ιατρός και μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.

Βιογραφικά στοιχεία

Γεννήθηκε στις 21 Ιουνίου 1878 στην Αθήνα όπου και ολοκλήρωσε τη βασική του εκπαίδευση. Ήταν μέλος παλιάς Αθηναϊκής οικογένειας Επαναστατών του 1821. Το 1894 εγγράφηκε στην Ιατρική Σχολή του πανεπιστημίου της Αθήνας, από όπου αποφοίτησε το 1898 με διδακτορικό δίπλωμα. Ολοκλήρωσε τις σπουδές του στη Γερμανία και το 1900 έγινε βοηθός του φυσιολογείου ενώ το 1901 επιμελητής της γενικής φυσιολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Το 1916 έγινε έκτακτος καθηγητής της ίδιας έδρας και το 1925 καθηγητής της πειραματικής φαρμακολογίας. Το 1927 κατέλαβε την έδρα της φυσιολογίας ως τακτικός καθηγητής. Διετέλεσε πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών κατά το ακαδημαϊκό έτος 1946–1947 ενώ ένα έτος νωρίτερα ήταν αντιπρύτανης. Ακόμη διετέλεσε διευθυντής της Οδοντιατρικής Σχολής για 3 χρόνια.

Ήταν αντεπιστέλλον μέλος της Γερμανικής Ακαδημίας Φυσιοδιφών, της Ιταλικής Ακαδημίας και της Ιατρικής Ακαδημίας του Καΐρου και μέλος του Διεθνούς Συνεδρίου Φυσιολόγων και πρόεδρος της Λέσχης των Επιστημόνων. Το 1931 εξελέγη μέλος της Ακαδημίας Αθηνών ενώ το 1943 διετέλεσε πρόεδρός της. Από τη θέση του προέδρου αυτής αρνήθηκε να αποκηρύξει την Εθνική Αντίσταση με αποτέλεσμα να απολυθεί από τη θέση του για τρεις μήνες.

Απεβίωσε στην Αθήνα στις 19 Νοεμβρίου 1958.

Επιστημονικό έργο

Συνέγραψε πληθώρα επιστημονικών εργασιών αλλά και συγγραμμάτων ιατρικού περιεχομένου. Μεταξύ αυτών:

Επιστημονικές δημοσιεύσεις

• De la courbe d'élasticité des muscles avec et sans nerfs, 1901.
• Über einige Einwirkungen auf die Dehnungscurve des Muskels, 1903.
• De l'action du curare, de la sparteïne et de l'atropine sur la contraction des muscles vératinisés de la grenouille, 1904.
• Über ein Atemzentrum in der Grosshirnrinde des Hundes und den Verlauf der von denselben entspringenden centrifugalen Fasern.
• Über die narkotische Wirkungen des mit chlorsaurem Kaliums versetzten Rauch-takabs, 1905.
• Περί της εν τω κεντρικώ νευρικώ συστήματι πορείας των την κόρην νευρουσών ινών, 1906.
• Versuch, welcher zeigt, dass nach Abkühlung des Gehirns an der Gegend der Corpora striata die hervorgerufene Polypnöe verschwindet, 1913.
• Action physiologique du d chlorhydrate de pinène et du d-camphène sur la grenouille, 1917.
• Τοπικά θερμαντικά ερεθίσματα του κέντρου της θερμότητος, 1922.
• Les fumées industrielles en Grèce.
• Επιδείξεις νέου αυτογραφικού οργάνου προς παράστασιν της ελαστικότητας των μυών, 1932.
• L'eau de l'organisme et la polypnée thermique, 1932.
• Η θερμοκρασία του σώματος και η αρτηριακή πίεσις κατά την ταχυπνοϊκήν περίοδον του κυνός, 1934.
• Modifications morphologiques de la rétine de la grenouille adaptée à la lumière et à l'obscurité, 1934.
• Η έναρξις της διαρρυθμιστικής λειτουργίας της θερμοκρασίας επί του κυνός, 1935.
• Πειραματικαί έρευναι περί των βιταμινών των ελληνικών σταφιδών, 1936.

Συγγράμματα

• Φυσιολογία, 1928-30 (α΄ εκδ.), 1935-6 (β΄ εκδ.), 2 τόμ. με βραβείο από την Ακαδημία Αθηνών.
• Αι περί την φυσιολογικήν χημείαν ασκήσεις, 1907 (α΄ εκδ), 1913 (β΄ εκδ.), 1914 (γ΄ εκδ.)
• Φαρμακολογία, 1912-14 (α΄ εκδ.), 1925-6 (β΄ εκδ.), 2 τόμ.