Ο Αλέξανδρος Διομήδης (22 Δεκεμβρίου 1875 - 11 Νοεμβρίου 1950) ήταν Έλληνας πολιτικός και πρωθυπουργός της Ελλάδας, δικηγόρος, οικονομολόγος, συγγραφέας, μελετητής και πανεπιστημιακός. Υπήρξε διοικητής της Εθνικής Τράπεζας και πρώτος διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος.

Βιογραφία

Γεννήθηκε στην Αθήνα στις 22 Δεκεμβρίου 1875 και ήταν γιος του Νικολάου Διομήδη, νομικού, και της Ελένης Φιλαρέτου. Καταγόταν από τη μεγάλη οικογένεια νομικών και πολιτικών Διομήδη-Κυριακού. Ο παππούς του Διομήδης Κυριακός ήταν καθηγητής νομικής και πρωθυπουργός. Καθηγητής νομικής ήταν και ο θείος του Βασίλης Οικονομίδης. Η οικογένεια Κυριακού ήταν μεγάλη ναυτική σπετσιώτικη οικογένεια που προσέφερε πολλά στην επανάσταση του 1821. Λόγω της μεγάλης οικογενειακής παράδοσης, σπούδασε νομική στο Εθνικό Πανεπιστήμιο, αλλά συνέχισε τις σπουδές του ειδικευόμενος στα οικονομικά στη Βαϊμάρη, το Παρίσι, το Βερολίνο και τη Λειψία, όπου αναγορεύθηκε διδάκτωρ. Το 1905, διορίστηκε υφηγητής του διοικητικού δικαίου στο Εθνικό Πανεπιστήμιο και ήταν ανταποκριτής των εφημερίδων «Νέες Ημέρες» της Τεργέστης και «Νέος Ελεύθερος Τύπος της Βιέννης» ενώ ταυτόχρονα εργαζόταν ως δικηγόρος. Ήταν ένας από τους ιδρυτές του Εκπαιδευτικού Ομίλου το 1910.

Στην αρχή της καριέρας του διορίστηκε νομάρχης Αττικοβοιωτίας. Από το 1910 μέχρι το 1918 εκλεγόταν βουλευτής Σπετσών με το κόμμα των Φιλελευθέρων και διετέλεσε υπουργός Οικονομικών από το 1912 μέχρι το 1915 στην πρώτη Κυβέρνηση του Ελευθερίου Βενιζέλου και προσωρινός υπουργός Εξωτερικών (από 13 Δεκεμβρίου 1918 έως 20 Νοεμβρίου 1919), αναπληρωτής του υπουργού Νικολάου Πολίτη Το 1918 έγινε συνδιοικητής της Εθνικής Τράπεζας. Το 1922, υπήρξε συνιδρυτής της εφημερίδας «Ελεύθερον Βήμα», διετέλεσε προσωρινά υπουργός Οικονομικών και τον επόμενο χρόνο διορίστηκε διοικητής της Εθνικής Τράπεζας (1923-1929) με την οποία ασχολήθηκε, με κάποιες διακοπές, μέχρι το έτος 1949. Διετέλεσε πρώτος διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος την περίοδο από το 1928 έως το 1931 και πρόεδρος του Ανώτατου Οικονομικού Συμβουλίου. Το 1945 εξελέγη τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.

Το 1949 ορκίστηκε αντιπρόεδρος της κυβέρνησης του Θεμιστοκλή Σοφούλη τον οποίο και διαδέχθηκε στην πρωθυπουργία για έξι μήνες την περίοδο από τις 30 Ιουνίου 1949 έως τις 6 Ιανουαρίου 1950.

Πέθανε από ανακοπή καρδιάς στην Αθήνα στις 11 Νοεμβρίου 1950 και ήταν νυμφευμένος με την Ιουλία Ψύχα, κόρη του Γεωργίου Ψύχα και της Ζηνοβίας Σαλβάγου, οικογένειας της διασποράς από την Αλεξάνδρεια, με σημαντική κοινωνική δράση. Με τον θάνατό του κληροδότησε μέρος της περιουσίας του στο Πανεπιστήμιο Αθηνών με σκοπό να δημιουργηθεί βοτανικός κήπος, που άρχισε σταδιακά από το 1961 έως το 1975 και πήρε το όνομα της γυναίκας του και του ιδίου ως «Βοτανικός Κήπος Ιουλίας και Αλεξάνδρου Ν. Διομήδους». Εξέδωσε πολλές οικονομικές μελέτες ενώ ασχολήθηκε και με την βυζαντινή ιστορία.

Έργα

Κάποια από τα έργα του αναφέρονται παρακάτω:

• Ο Προϋπολογισμός του Κράτους (Συνταγματική και οικονομική μελέτη περί του προϋπολογισμού του κράτους), Βασιλική Τυπογραφεία Ραφτάνη-Παπαγεωργίου, Αθήνα, 1905.
• Η Εν Χάγη Β΄ Συνδιάσκεψις της Ειρήνης του 1907, Βασιλική Τυπογραφία Ραφτάνη-Παπαγεωργίου, Αθήνα 1908.
• Η εξωτερική πολιτική της Ελλάδος αρχομένου του Ευρωπαϊκού πολέμου (1915-1916), Αθήνα.
• Τα οικονομικά της Ελλάδος προ και μετά την 1η Νοεμβρίου 1920, Τυπ. Β. Αυλής Α. Ραφτάνη, Αθήνα 1922.
• Το πρόβλημα του οικονομικού μας μέλλοντος, Αθήνα 1925.
• Η νομισματική μας ασθένεια και τα μέσα προς θεραπείαν αυτής: διάλεξις γενομένη εις την ένωσιν συντακτών την 11 Ιανουαρίου 1928, Εστία, Αθήνα 1928.
• Η πολιτική της σταθεροποιήσεως και ο Ε. Βενιζέλος, Αθήνα 1932.
• Μετά την κρίσιν. Οικονομικαί και δημοσιονομικαί μελέται 1932-1934, Βιβλιοπωλείον Κάουφμαν, Αθήνα, 1934.
• Οικονομικαί περιπέτειαι του παρακμάζοντος Βυζαντίου : η τελική πτώσις του βυζαντινού νομίσματος, Τύποις «Πυρσού», Αθήναι, 1939
• Βυζαντιναί Μελέται, Αθήνα 1942, 1946.
• Τα αίτια της οικονομικής παρακμής του Βυζαντίου, Αθήνα 1937.
• Από την πνευματική και θρησκευτική ζωή των Κομνηνών, Αθήνα.
• Επί του νομισματικού και πιστωτικού ζητήματος, Αθήνα 1948.
• Νέα οργανική διάρθρωσις της ελληνικής οικονομίας (Ανασυγκρότηση–Εξηλεκτρισμός-Εκβιομηχάνιση), Αθήνα 1950.