Βιογραφία

Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1895. Πατέρας του ήταν ο Κωνσταντίνος Παπατσώνης, μητέρα του η Αικατερίνη Πρασσά. Σχολείο πήγε στο Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών. Άρχισε να δημοσιεύει ποιήματα και μεταφράσεις ξένων ποιητών σε νεαρή ηλικία στην εφημερίδα «Ακρόπολις» αλλά και σε άλλες εφημερίδες και περιοδικά. Μετά το σχολείο γράφτηκε στο Πανεπιστήμιο των Αθηνών, παρακολουθώντας πολιτικές επιστήμες και Νομική μέχρι το 1920. Το 1927 πήγε στο πανεπιστήμιο στην Γενεύη για να συνεχίσει τις σπουδές του στις οικονομικές επιστήμες. Υπηρέτησε στο Υπουργείο Οικονομικών από το 1914 για σαράντα χρόνια και προβιβάστηκε στην θέση του Γενικού Γραμματέα και ύστερα του διευθυντή. Επίσης διετέλεσε σύμβουλος του ελεγκτικού συνεδρίου,ειδικός οικονομικός σύμβουλος και γενικός γραμματέας του υπουργείου τύπου. Το 1928 αποσύρθηκε στο Άγιο Όρος, όπου έζησε τον μοναχικό βίο για πολλούς μήνες. Νυμφεύτηκε το 1932 την Ευανθία Εμπεδοκλή και έκανε ένα παιδί. Περιηγήθηκε ταξιδεύοντας είτε λόγω της δουλειάς του είτε από προσωπικό πάθος σε Βελιγράδι, την Κωνσταντινούπολη, Ιταλία, Πράγα, Ελβετία, Γαλλία, Βερολίνο, Δρέσδη, Αγγλία, Ισπανία, Βουκουρέστι, Βέρνη, Καρπάθια Όρη, Νέα Υόρκη, Κούβα, Σικάγο, και Σαν Ντιέγκο. Απεβίωσε το 1976. Η κόρη του Μαρία παντρεύτηκε τον Αλέξανδρο Κουντουριώτη. Από το 1935 και για πέντε χρόνια συνεργάστηκε με την εφημερίδα "Καθημερινή", όπου δημοσίευσε κριτικά δοκίμια.

Διακρίσεις

Ο Παπατσώνης είχε πολλές και σημαντικές θέσεις του δημοσίου και ιδιωτικού τομέα. Έγινε αντιπρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της Εμπορικής Τράπεζας (1941), Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της Εθνικής Πινακοθήκης (1953-1964), Αντιπρόεδρος στο Διοικητικό Συμβούλιο του Εθνικού Θεάτρου (1955-1964), Αντιπρόεδρος και Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Αισθητικής (1963 και 1966 αντίστοιχα).Βραβεύτηκε με το γαλλικό παράσημο του Ιππότη της Λεγεώνας της Τιμής (1920), ενώ του απονεμήθηκε το πρώτο Κρατικό Βραβείο της Ποίησης (1963) για την ποιητική του Συλλογή Εθνεγερσία. Το 1967 έγινε μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.

Η ποιητική του

Σε νεαρή ηλικία επιδόθηκε με επιτυχία στην Ποίηση και δημοσίευσε Ποιήματα και Μεταφράσεις ξένων ποιητών σε εφημερίδες και σε περιοδικά.Ασχολήθηκε επίσης με τη λογοτεχνική μετάφραση και συνεργάστηκε με τα περιοδικά Ελλάς, Οι Νέοι, Λόγος, Λύρα, Μούσα, Πειθαρχία, Πρωτοπορία, Ρυθμός, Νέα Γράμματα, Νέα Εστία, Ελεύθερα Γράμματα, Χρονικά Αισθητικής κ.α. Ό Τακης Παπατσωνης ανήκει στην γενιά των ποιητών του Μεσοπολέμου, ωστόσο ή γραφή του παραπέμπει σε περισσότερο μεταγενέστερους ποιητές.Ο Τάκης Παπατσώνης τοποθετείται από τους ιστορικούς της λογοτεχνίας στην ποιητική γενιά του τριάντα, ως μια ιδιαίτερη όμως περίπτωση που υπερβαίνει τις όποιες κατηγοριοποιήσεις.Η ποιητική του Παπατσώνη αποτελεί ένα ιδιαίτερο μείγμα φαινομενικά ετερόκλιτων στοιχείων. Από την μία πλευρά διακρίνουμε σε αυτήν μια θρησκευτικής υφής ατμόσφαιρα και από την άλλη έναν ευρύτερο στοχασμό πάνω στα ανθρώπινα που, υφολογικά, αντλεί δάνεια και από την καβαφική τεχνοτροπία. Ο Παπατσώνης ανήκει στην γενιά των ποιητών του μεσοπολέμου αλλά ή γραφή του παραπέμπει περσσότερο σε μεταγενέστερους ποιητές. Εγκαινίασε την χρήση του ελεύθερου στίχου ως εισηγητής στην νεότερη και μοντέρνα ελληνική ποίηση και ένα μέρος από την θεματολογία του προέρχεται από την ευρύτερη σφαίρα της θρησκείας και κινείται στο μεταίχμιο μεταξύ ανατολικής και δυτικής πολιτιστικής παράδοσης.Το ποιητικό του έργο χαρακτηρίζουν ποικίλες δημιουργικά αφομοιωμένες επιδράσεις και έντονα προσωπικό ύφος στα πλαίσια του μυστικιστικού και θεολογικού στοχασμού του. Τιμήθηκε το 1963 με το Α΄ κρατικό βραβείο ποίησης και πεζογραφίας ενώ το 1967 εξελέγη μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.

Ενδεικτική Εργογραφία

Ποίηση

• Εκλογή Α΄. Αθήνα, Κασταλία, ποιητική συλλογή 1934.
• Ursa Minor (Ούρτσα Μίνορ)· Κι ένα ακόμη ποίημα. Αθήνα, Ίκαρος, ποιητική συλλογή 1944.
• Εκλογή Β΄. Αθήνα, Ίκαρος, ποιητική συλλογή 1962.
• Δεκαπέντε ανέκδοτα ποιήματα· Κριτική παρουσίαση Γιάννας Νταουντάκη. Αθήνα, Κουλτούρα, 1979.
• Για τον Χαραλαμπίδην, Αθήνα, Αιγαίον, 2009.
• Ή Ζωή και ή ανάστασης ημών, Αθήνα, Παρρησία, 2012.
• Εθνεγερσία, [Ά Κρατικό βραβείο Ποίησης το 1920], Αθήνα, Ίκαρος, 2012.

Διηγήματα

• Το εικοσιένα, Αθήνα Ευθύνη, 1993.
• Το πάσχα των ελλήνων, Ά Τόμος Αθήνα Δελφίνι, 1994.
• Μνήμη του Ηλία Βενέζη, Αθήνα Δελφίνι, 1999.
• Το πάσχα των ελλήνων, ΄Β Τόμος Αθήνα Εκάτη, 2000.
• Ό Κύκλος:Φύλλα του λόγου και της τέχνης, Αθήνα, Οδός Πανός, 2013.

Δοκίμια

• Ένα τρίπτυχο από τον παράδεισο του Δάντε. 1963.
• Dante Aligheri (1265-1965). 1965.
• Ο τετραπέρατος κόσμος Α΄. Αθήνα, Ίκαρος, δοκίμιο 1966.
• Φώτα από τον τάφο· (Αφιέρωμα στον Σατωβριάνδο). Αθήνα, ανάτυπο από τη Νέα Εστία, τεύχος Χριστουγέννων 1968.
• Ο τετραπέρατος κόσμος Β΄· Λήρος και λόγος Εξωλογικό σχόλιο πάνω σε δύο σχόλια Juvenilia του Έντγκαρ Άλαν Πόε. Αθήνα, Ίκαρος, δοκίμιο 1976.
• Όπου ην κήπος. Αθήνα, Οι εκδόσεις των φίλων, δοκίμιο 1972.
• Modern Greek Poetry[Μοντέρνα ελληνική Ποίηση], Αθήνα Ευστρατιάδης Group, 1999.
• Εισαγωγή στην ποίηση του Ρίτσου, Κρήτη, Πανεπιστημιακές εκδόσεις Κρήτης, 2009.
• Ανθολογία της Ελληνικής Ποίησης 20ος Αιώνας, Αθήνα, Κότινος 2009.
• Ή Νεοελληνική Ερωτική Ποίηση, Αθήνα, εφημερίδα Ελευθεροτυπία, 2010.
• Παγκόσμιο βιογραφικό λεξικό[Τετράτομο], Αθήνα, Ίκαρος, 2012.

Μελέτες Έργων

• Φρίντριχ Χόντερλιν β[1843-1970]. 1970.
• Εθνεγερσία, Σολωμός-Κάλβος. 1970.

Ταξειδιωτικά

• Άσκηση στον Άθω· ήτοι πηδάλιον νηπτικόν για περιδιάβαση του Όρους. Αθήνα, Ίκαρος,ταξιδιωτικό 1963.
• Μολδοβαλαχικά του μύθου· Ite, missa est. Αθήνα, Ίκαρος, ταξιδιωτικό 1965.
• Ελλάδα όταν κοιτάς από ψηλά: Άγιον όρος, Αθήνα, Εφημερίδα 6Μέρες, 2013.

Μεταφράσεις έργων

• Τόμας Στέρνς Έλιοτ, Ερημότοπος ή έρημη χώρα. Αθήνα, εκδ. περιοδικό. Ο Κύκλος, 1933.
• Πόλ Κλοντέλ, Στίχοι εξορίας, Ο Δρόμος του Σταυρού, Ο Κλήρος του μεσημεριού. 1940.
• Λουΐ Αραγκόν, Τρία ποιήματα. 1945.
• Σεντ Τζων Περς, Ανάβαση - 1946
• Έντγκαρ Άλαν Πόε, Ταμερλάνος Μεταφρασμένα από τα γαλλικό και αγγλικό πρωτότυπα από τον Κ. Παπατσώνη. Αθήνα, 1957.
• Πωλ Κλοντέλ, Ο κλήρος του μεσημεριού Δράμα σε τρεις πράξεις Μετάφραση Τ.Κ.Παπατσώνη. 1973.
• Ζαν Ανούιγ, Μπέκετ ή Η τιμή του Θεού Δράμα σε τέσσερις πράξεις Μετάφραση Τ. Κ. Παπατσώνη. Αθήνα, Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού
• Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας, 1981.
• Έντγκαρ Άλαν Πόε, Ταμερλάνος. Αθήνα, Διάτων, 1984.
• Πωλ Βερλαίν Νυχτερινή Φαντασία, 1990.
• Έντγκαρ Άλαν Πόε, Ποίηση και φαντασία, Αθήνα, περιοδικό Μη χάνεσαι Βλάσση Γαβριηλίδη, 1999.