- (01) BIBLIOGRAPHIE HELLENIQUE XV-XVI TOME PREMIER
- 25. TO MEN ΠΑΡΟΝ ΒΙΒΑΙΟΝ ΣΟΥΙΔΑ ΟΙ ΔΕ ΣΥΝΤΑΞΑΜΕΝΟΙ ΤΟΥΤΟ, ΑΝΔΡΕΣ ΣΟΦΟΙ. ΕΥΔΗΜΟΣ ΡΗΤΩΡ. ΠΕΡΙ ΛΕΞΕΩΝ ΚΑ ΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΟΝ. ΕΛΛΑΔΙΟΣ ΕΠΙ ΘΕΟΔΟΣΙΟΥ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΟΜΟΙ ΩΣ. ΕΥΓΕΝΙΟΣ ΑΥΓΟΥΣΤΟΠΟΛΕΩΣ ΤΗΣ ΕΝ ΦΡΥΓΙΑ ΟΜΟΙΩΣ. ΖΩΣΙΜΟΣ ΓΑΖΑΙΟΣ ΛΕΞΕΙΣ ΡΗΤΟΡΙΚΑΣ, ΚΑΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΟΝ. ΚΕΚΙΑΙΟΣ ΣΙΚΕΑΙΩΤΗΣ ΕΚΛΟΓΗΝ ΛΕΞΕΩΝ ΚΑΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙ ΟΝ. ΛΟΓΓΙΝΟΣ Ο ΚΑΣΙΜΟΣ, ΟΜΟΙΩΣ. ΛΟΥΠΕΡΚΟΣ ΒΗΡΥΤΤΙΟΣ, ΑΤΤΙΚ ΑΣ ΛΕΞΕΙΣ. ΙΟΥΣΤΙΝΟΣ ΙΟΥΛΙΟΣ ΣΟΦΙΣΤΗΣ, ΕΠΙΤΟ ΜΗΝ ΤΩΝ ΠΑΜΦΙΛΟΥ ΓΛΩΣΣΩΝ. ΠΑΚΑΤΟΣ ΠΕΡΙ ΣΥΝΗΘΕΙ ΑΣ ΑΤΤΙΚΗΣ. ΠΑΜΦΙΛΟΣ, ΛΕΙΜΩΝΑ ΛΕΞΕΩΝ. ΕΣΤΙ ΔΕ ΑΠΟ ΤΟΥ Ε ΣΤΟΙΧΕΙΟΥ ΕΩΣ ΤΟΥ Ω. ΤΑ ΓΑΡ ΑΠΟ ΤΟΥ Α, ΜΕΧΡΙ ΤΟΥ Δ, ΖΩΠΥΡΙΩΝ ΠΕΠΟΙΗΚΕ. ΠΩΛΙΩΝ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΥΣ, ΑΤΤΙΚΩΝ ΛΕΞΕΩΝ ΣΥΝΑΓΩΓΗΝ ΚΑΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΟΝ. Registrum ||αβγδεζηθικλμνξο%ρστυφχψω|| ααα 666 γγγ 885 εεε ζζζ ηηη θθθ ιιι κκκ λλλ || Α Β Γ Δ Ε Ζ Η θ Ι Κ Λ Μ Ν S Ο Π Ρ Σ Τ Γ Φ Χ Ψ Ω || ΑΑ ΒΒ ΓΓ ΔΔ ΕΕ ΖΖ. || Omnes sunt quaterni preter EE et ZZ qui sunt terni. | — Anno ab incarnatione. M. cccc. lxxxxviiii die xv nouembris, Impressum, Mediolani || impensa et dexteritate D. Demetrii Chalcondyli Ioannis Bissoli Benedicti Mangii || Carpensium. In-folio de 516 £f. non chiffres. Lc litre ci-dessus sc trouvc en tete du f. 3 recto, et le registre avee la souscription au verso de l'avant-dcrnier f. Au-dcssous de cctte souscription figure une marque, oil Ton lit : SVDA- VIT ET ALSIT, et les initiates des deux imprimcurs : IB. BM. Le recto du dernier f. contient deux pieces de vers de Joannes Salandus, l'une adressee a Demetrius Chalcondylc et l'autre au lectern·. Cet ouvrage est fort bien imprime et tres recherche, mais les exemplaires n'en sont pas d'une grande rarete. Vendu 70 fr. maroq. rouge, La Val- liere; 1 1 0 fr. maroq. rouge, Larchcr; 90 fr. Bosquillon; 68 fr. Chardin; 5 liv. sterl. Dent; 2 liv. 10 sh. Drury; 81 fr. Goulon; 60 fr. Debure; 28 fr. Boutourlin. Bibliotheque nationalc de Paris, X 451 Reserve. 64 BIBLIOGRAPHIE HELLENIQUE. Description des feuillets liminaires. Au f. 1 recto, on lit le dialogue suivant. διαλογοσ στεφανου toy μελανοσ. βιβλιοπώλης και φιλομαθής. Bt. Δεΰρ' ί'θι, Φιλομαθές, εί της ελληνικής ερ^ς τάχα φωνής. — Φιλ. Τί ποιήσων; είπε μοι δια τάχους· οΰ γάρ jjloi σχολή έστιν. — Bt. Θεασόμενος τοιγαροΰν ταύτην την βίβλον, την νεωστί, ώσπερ όψει, τετυπωμένην, και μετέπειτα ώνησόμενος' πολλών γάρ. εστί ποικί- λων και παντοδαπών μεστή. Όρας δετό πάχος αύτης και το μέγεθος ; ουδέν γάρ έστιν, οΰτε πάρα ποιηταΐς οΰτε παρ' ίστορικοΐς και λογο- γράφοις, οϋτω δύσκολον και σκοτεινόν, ό'περ ούκ ευχερές και σαφές ποιεί· ερμηνεύει γάρ ώς πλείστα και χρησιμώτατα.—Φιλ. Ουκ οισθα, ώς έμοί δοκεΐ, το πανταχή τεθρυλλημένον ¦ ό πολλά λαλών πολλά και σφάλλεται;—Βι. Οιδα, πώς γάρ ου" αλλ' ήκισταήτοϋ Σουίδα πολυφωνία ενέχεται τι) παροιμία\ Τον γάρ περί πολλών και δια- φόρων λέγοντα, πολλά και λέγειν άναγκαιον. Και δή και Σουΐδας πάμ- πολλα συντεμών, ολίγοις περιείληφε" και το τών μελισσών μάλιστα έμιμήθη " ώσπερ γάρ έκεΐναι έφ' άπαντα μέν τα βλαστήματα καθιζά- νουσιν, άφ- εκάστου δε τά χρήσιμα λαμβάνουσιν, οϋτω και Σουίδας, και απλώς οί σπουδαίοι και έλλόγιμοι τών ανδρών, πολλών μεν άπό- πειραν λαμβάνειν είώθασιν. εξ αυτών δέ τά χρήσιμα και καλλίω συλ- λέγειν. —Φιλ. Εϋγε, νή τον λπόλλω, και καλώς εφης- καί σοι χάριν ομολογώ. Ή οϋν της βίβλου τιμή πόση τίς έστι; — Βι. Χρυσών τριών1. —^ Φιλ. Λάμβανε δή, καί δός την βίβλον. F. 1 verso, on lit Ies deux epigrammes suivantcs, qui ont pour auteur Antoinc Motta. Demctri, aetcmos debet tibi mundus honorcs, Quod dignum, quod torn nobile tradis opus ; Debet Motta magis, caro cui tanta resultat Gloria discipulo, te duce quanta datur. Olim I'bocis erat doctis celebrata poctis, Undo novum exhausit funditus Ascra melos. i. Le prix est porte a 3 ducats et demi (=: 28 fr. 91), dans le catalogue d'Alde de 1503. QUINZIEME SIECLE. 65 Proximus huic Helicon, rivo forte eemulus illi, In quo tarn expressit nobile Smyrna sophos. Cadmeas Dircseus olor volilare per arces Dictus et immenso est perstrepuisse sono; Dignius Insubri Suidae decus exit ab urbe. In cujus lapsa est Grecia tola sinum. Au f. 2 recto se lit l'epitre : Clarissimo viro D. Alberto Pio Ioannes Maria Calanens S. D. Au verso du πιέπιβ f. sc trouve la preface suivante de Demetrius Chal- condyle : ΚΥΡΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ TOY ΧΑΛΚΟΝΔΥΛΟΥ. To παρόν βιβλίον Σουίδα τετύπωται [χέν υπό Βενεδίκτου Μάζου καΐ Ιωάννου Βισόλου των Καρπαίων ών ό μεν εΰφυης ών, και πεϊραν οΰκ όλίγην έσχηκώς εν τη των ελληνικών γραμμάτων εΰαρμόστω συνθέσει, σπουδή τε καΐ προθυμία χρησάμενος, ουδέν παρήκεν ε'ις δύναμιν των είς όρθην σύνταξιν καΐ συμμετρίαν των προς άλληλα στοιχείων και συλλαβών συντεινόντων ε'ι μήπου τι έν τοσούτω συντάγματι παρεώ- ραται. Ιωάννης δε άριστος ών γραμματογλύφος, και τα κάλλιστα τών γραμμάτων, καθ' ό'σον οϊόν τε ην, εις άκρον έκμιμησάμενος, τοιούτον χαρακτήρα γραμμάτων άποτελέσας έχει, οίον έστιν δραν εν τω βιβλίω. Τοιούτοι μεν οί τυπώσαντες. Ό δέ την διόρθωσιν του βιβλίου πεποιηκώς Δημήτριος έστιν 6 Χαλ- κονδύλης. "Ος πλείοσιν άντιγράφοις χρησάμενος, καν τούτοις πασιν οΰ σμικρ' άττα αμαρτήματα εύρηκώς, ών τα πλείω έν άπασιν ωσαύτως έτύγχανεν δντα, πολλά [Λεν φιλοπονήσας και διασκεψάμενος έπηνώρ- θωσεν. "Εστί δ' ών ούχ οίος τ' έγένετο της προσηκούσης διορθώσεως τετυχηκέναι- άλλα την μεν της λέξεως έρμηνείαν' δια σπουδής έ'σχε όιαφυλάξαι" την μέντοι παρεισαγομένην ρήσιν προς σαφηνειαν της λέξεως, ήμαρτημένην οϋσαν, ώς εϊχεν άφήκεν. Οΰ μην άλλα και λέξεις ένίας, αΐτινες το παράπαν οΰχ ύπήρχον έν Σουιδα, άλλοθέν πόθεν συλ- λέξας προσέθηκεν, ώς αν οί ζητοΰντες το σημαινόμενον αυτών έ'χοιεν άπονώτερόν τε και έτοιμότερον εντεύθεν πορίζεσθαι· και λέξεις δέ τινας ανερμήνευτους, έ'νθα ένεχώρει, επιμελές αύτω γέγονε σαφηνίσαι. Το δέ βιβλίον τουτΐ πολλαχή χρήσιμον, ού μόνον τοις φιλομαθέσι HIBLIOGIUPI1IE IIKI.LKNIQUE 5 66 BIBLIOORAPHIE HELLENIQUE. καΐ φιλόλογοι; των νέων, άλλα και τοις εν οίωδήποτε της ηλικίας καθεστώσι, πολλήν την ώφέλειαν άμα και τέρψιν παρέχοιτ'άν. "Ετι δ'οΰχ δτι τοϊ; περί ποίησιν καί ρητορείαν σπουδάζουσιν, άλλα καΐ τοις περί διαλεκτικήν και φυσικήν θεωρίαν, ετι τε ήθικήν και φυσικήν φιλοσοφίαν, καΐ δλως τοις περί εν τι των μαθημάτων σχολάζουσι, σφόδρα άν συντελοίη μετ' επιστασίας άναγινωσκόμενον οΰ γάρ μόνον λέξεων ποιητικών τε και ^ητορικών και των δπωσοϋν έν λόγοις εΰδοκι- μησάντων άκριβεστάτην έρμηνείαν περιέχει, δπερ οΰχ ήκιστα το βι- βλίον τόδ' επαγγέλλεται, άλλα και Ιστορίας πολλά; και ποικίλα;, και άς ουκ άν τις άλλαχοϋ £αδίως εύροι, διά το πολλά των βιβλίων, άφ' ων αύται παρελήφθησαν, άπολωλέναι, έλληνικάς φημι, και ^ωμαϊ- κάς, και έβραϊκάς" προς δε τούτοις δόγματα διάφορα φιλοσόφων ετι δε προβλήματα, τά μέν φυσικά τά δέ διαλεκτικά, ουκ ολίγα δέ ηθικά και προς πϊσαν συντείνοντα άρετήν. Και μην και βίου; ανδρών άριστα και δσιώτατα βεβιωκότων, και τών άλλων πω; καθ'ήδονήν ή κακίαν βεβιωκέναι προηρημένων, μετά πολλής πιθανότητος και ενάργειας δι- έζεισιν. Έζ ων άν τις ού μόνον τους αγαθούς και γενναίους άνδρας μιμεΐσθαι δύναιτο, και κατ' 'ίχνος βαίνειν αΰτοΐς, άλλα και τους την έναντίαν δδόν τοΰ ζήν βαδίσαντας παντϊ σθένει φεύγειν και άποστρέ- φεσθαι. Τούτοις δ' άπασιν, ώσπερ ήδυσμά τι, και πλήθος παροιμιών δι' δλου τοΰ βιβλίου ένέσπαρται, και δη καΐ λύσεις ονείρων μετά τίνος ευρυθμίας. Τό δε βιβλίον οΰ'τω τοι σπάνιον και πολύτιμον ην εν τε τή "Ελλάδι και τή Ιταλία, ώς τον τοϋτο κεκτημένον μέγα φρονεϊν έπ' αυ- τω, και, τό δή λεγόμενον, κέρα; λμαλθεία; καρποΰσθαι. Νϋν δέ διάτής έντυπώσεω; αφθονίας τοΰ βιβλίου γεγονυίας, έξεστι τοις φιλομαθέσιν ολίγου κτώμενους άπολαύειν καί της τε ποικιλίας καί τής εντεύθεν πολυμαθίας γευσαμένους, χάριν ε'ιδέναι τοις μετά πόνου πολλού καί δα- πάνης τοιούτον καί τηλικοΰτον βιβλίον φροντίσασι γενέσθαι. [1499]
