1. (05) BIBLIOGRAPHIE HELLENIQUE XVII TOME DEUXIEME
  2. 487 ΣΪΝΟΨΙΣ ΤΩΝ ΘΕΙΩΝ, ΚΑΙ ΙΕΡΩΝ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΔΟΓΜΑΤΩΝ, ΕΙΣ ΩΦΕΛΕΙΑΝ των ΧΡΙΣΤΙΑΝΩΝ. 'AtcXij φράσει παρά Γρηγορίου Ιερομόναχου, και Πρωτοσυγγέλου τΐ)ς μεγά- λης Εκκλησίας, του έκ ττ<ς αγίας μονΐ)ς ττ|ς νέας, τί)ς κειμένης έν Χίω συντεθεϊσα, ΒΙΒΛΙΟΝ ΠΟΛΛΑ ΩΦΕΛΙΜΟΝ, και πολλά χρειαζόμενον δια κάθε Χριστιανον, και δια κάθε άλλον άνθρωπον, οπού Θέλει να μάθη την άλήθειαν. Con Licenza de' Superiori, e Privilegio. ΕΝΕΤΙΗΣΙΝ, Έτει άπο Χρίστου, αχξθ'. Παρά Άνδρ έα τώ Ιουλλιανώ. In-8° de 192 pages. Sur le titre, une vignette semblable a celle de la premiere edition (voir n°238), representant S. Jean Chrysostome. Communication de Gabriel Sophocle. La presente edition ne differe de celle de 1635 que par l'epilre dedicatoire suivante : Τω εύγενεστάτω έν άρχουσι και χριστιανικοπρεπεστάτω κυρίω κυρίω Μάρκω τψ Καγιάνν^/έκ πόλεως Τιθώμνης τΐ)ς περίφημου Κρήτης, άνδρι σωφροσύνη, παρρησία, καί τινι έμφύτψ διαθέσει προς το μεγαθύμως εύεργετεΓν τους ANNEE 1669 253 απαντάς έξοχωτάτφ, ο το0 ελληνικού γένους τυπογράφος Ανδρέας Ίουλλιανός τήν άπασαν αίδώ και εύλάβειαν. Μετά τήν άποβίωσιν τοΰ αειμνήστου μου πατρός, τοΰ οποίου b ζήλος προς το εϋγενέστατον των Ελλήνων γένος και εϋνοια ήτονε κατά πολλά υπερβολική, άλλο δεν σπουδάζω παρά τήν αυτήν άγάπην να φέρνω, και ευνους ειλικρινέστατος να φαίνωμαι εις όλους κοινώς τής 'Ελλάδος. Πρέπει γαρ (κατά τον είπόντα) τους παΐδας ώσπερ τής ουσίας, ούτω και τής φιλίας τής πατρικής κληρονομεϊν. Τούτου χάριν, καθώς εκείνος τω τότε καιρώ μέ τήν τυπογραφίαν τών βιβλίων έγύρευε τα πλέα έξο- χώτατα πρόσωπα τών Γραικών, δια νά τα άφιερώνη εις τήν εκείνων άντίληψιν" τοιουτοτρόπως έγώ τήν σήμερον μεταδίδωντας νεωστ'ι τήν παροΰσαν Σύνοψιν τών Θείων και ίερών τής εκκλησίας δογμάτων ϊξω διά μέσου τής τυπογραφίας μου εις το ένδοξότατον κα'ι πολυθρύλλητον ό'νομα τής χαριτομόρφου σου θέας αφιερώνω ώς πλέα περίφημον καΙ περί- βλεπτον, παρακαλώντας το μεγαλόθυμον τής άδολαμνησικάκου σου ψυχής νά δεχθή το μικρόν ώσπερ μέγα προς χάριν τής πολλής κα'ι άμετρου ευλάβειας, οΰ μήν δέ και χρέους ΰπεραπείρου, όπου εις τήν άκρόπολιν τής καρδίας τής φυλάττω. Τον επαινον και φήμην τής ευγε- νείας σου άφίνω νά περιγραφή διά ζώσης φωνής ή τών 'Ενετών βασι- λεύουσα πόλις, και ά'πας τόπος κοινώς τής ανατολής κα'ι δύσεως" επειδή όμογνώμως μια φωνή κηρύττόυσιν άπαντες το γένος, τήν τιμήν, τήν ταπείνωσιν, τήν αγαθότητα, τήν άμνησικακίαν, το ελεύθερον, το φιλεύ- σπλαγχνον κα'ι εύσυνείδητον τής θεοσεβάστου σου ψυχής. Ερρωσο. Ένετίησιν, αχξθ', μαίω ιή. Marc Cagiannis, a qui est adressee cette epitre, fut gardien de la Colonie grecque de Venise, en 1666, 1670 et 1698 (Voir Jean Veloudo, Ελλήνων ορθοδόξων αποικία ev Βενετία, page 175). Bibliotheque du Parlement hellenique. ANNEE 1669 255 miracolo quotidiano, a bastanza convincon quai egli Tesoro ne sia. Compare al Mondo la sua relatione, ed ancorche gli dia spirito Spiridione ergendola su l'auge de' piu rilucenti splen- dori, pure non osa apprir bocca che sotta l'aura della labra meliflue di Monsignor illustrissimo Labia. Ad ella raccomanda e l'autore e se stesso : e certa di vedersi sollevata sino al meriggio dall' eminenza di quell' Aquila, ch' ha l'equatore per seggio, ou θηρεύσει proverbialmente τάς μυίας, ed in non cale porra qualunque detrattoria mosca. Son uno dei Consorti di questo iuspatronato, non e dubio ; ma la serie del discorso fondata in base di scritture incontra- stabili fan ch' io non sia chi parli, ma la verita medesima, a cui devon tutti humiliarsi. Vedera in essa V. S. illustrissima come da Costantinopoli, quando e per chi segui la traslatione di questo sacrosanto Pastore a questa sua felice percio Metropoli, che sotto la Protettione di Spiridione vanta d'esser, e senza rossore, l'an- timurale del nome christiano. Del suo braccio destro, che tiensi con divotione a Roma, non sapiamo se sia stato smem- brato qui a Corfu o in Bizanzo, ό pure in Cipri, ove fu il Santo sepolto. Si ha solo per relatione data a Don Christodulo, mio fratello, da regolari di S. Filippo Nerio, coll' occasione che dimorava in quel studio, qualmente la santita di Clemente VIII (che fu appunto il primo ad ingrandir coll' ottava nella di lei diocese l'officio di questo gran protettore dell' isola) l'habbia dato in dono al cardinal Baronio, tanto benemerito per i suoi Annali, quale l'habbia anco dedicato alla chiesa nuova della Congregatione di quell' Oratorio, di cui era quella Eminenza. Porgo in tanto a V. S. illustrissima e reverendissima i voti della mia divota osservanza, e miratore ed ammiratore insieme delie virtu sue sopragrandi dagli uditori acclamate ed adorate, le baccio humilmente le sacre mani. Di V. S. illustrm* e reverm* Divoto ed oblig. serv. Corfu, li 10 aprile 1669. Nicolo Bvlgari. 256 BIBLIOGRAPHIE HELLΙNIQUE A CHI LEGGE La famiglia Bulgari di Corfu discendente, per quello il nome stesso risuona, da Bulgaria, ? Volgaria, ch' θ l'inferiore Misja degl' antichi, provincia d'Europa, ch' ebbe tanto ad emulare l'imperio d'Orientι, θ stata sempre nobilissima, e fιconda di eccellenti soggetti. ? tralasciando i Bulgari di Toscana, che sono fuori dιlia mia sfera, ΰ Corfu, celebri furono Stemmatello Bulgari (per dar principio da chi fω primo ΰ meritare il iuspatronato, del quale si tratta in quest' opera), fortunatissimo non tanto ne' bιni caduchi, quanto dovi- tioso di celesti tesori ; essendo che ΰ questo solo frΰ Corcirensi tocco, per il matrimonio contratto con Assimina, la pregiatis- sima reliquia del gran Thaumaturgo Spiridione ; Artemio, insigne per la dignitΰ pastorale di protopapΰ di quella cittΰ e isola ; Vettori doi, l'uno cavalier e l'altro dottor ; Christodulo, non men cιlθbre per l'esquisita peritia d'ambe le lingue, che per le cariche piω sublimi di quella nobile patria; Pietro, dignissimo sacellario ; Stemmatello secondo, iurisconsulto ed orator celeberrimo, che mιrite- per le sue singolari doti le dignitΰ piω conspicue di quella spettabil cittΰ. Ma non θ ramo di questo ceppo, quai non fruisca gl' honori, che per il merito di suddita volontaria gode singolarmente dalla munificenza publica quella privilegiatissima altretanto quanto fedelissima Communitΰ, anzi d'acerba morte estinto, di prιsente con amare lagrime deploriamo Marc' Antonio, laureato in ambe le leggi ed oratore eloquentissimo, la di cui facondia meritτ le lodi d'un Senato veneto, mentre corne ambasciador dιlia patria peroro in quel serenissimo areopago. Fω questo fratello di Nicolo, l'autore dell' opera; il quale havendo coirandato ΰ me, Giulio Zibletti, di darla aile stampe, on hτ potuto fare di meno ch' incontrare i suoi degni desiderij, non solo per la vicendevole amicitia ed oblighi che professo alla sua nobil casa, ma per la divotione ancora che spιciale tengo a quel glorioso santo nato nel regno di Cipro, d'ondθ io traggr l'ori- ANNΙE 1669 257 gine. Ma perchι l'assistenza del torchio ricerca non men perito che diligente soggetto ; quale correger dovesse gli errori che nella stampa occorono, quantunque malagevolmente, percio raccomandai l'affare alla sublime intelligenza e non ordinaria sollecitudine del reverendissimo ed eccellentissimo Monsignor Luigi Gbadenigo, giΰ arciprete alla Canea, ed hora maestro e predicator famosissimo nell' un e l'altro idioma ; soggetto veramente di quelle virtω e riguardevoli conditioni, che corne da per tutto conspicuo, cosi nell' inclita cittΰ di Venetia lo rendono insigne e cιlθbre. Tanto ho voluto significare ΰ letton, e perchι habbin contezza dell' autore, e per dimostrare l'os- servanza, quale professo a' signor Corfiotti, nel cui argentato avello conservasi con tanto culto cosi pretioso tesoro. Au feuillet 7 recto : Armes de Carlo Labia gravιes en taille- douce. IN ILLVSTRISS. AC REVERENDISS. D. D. CAROLVM LABIAM, MERITISSIMVM CORCYR.Œ ARCHIEPISCOPVM, EPIGRAMMA. Labilium labes labefactat Labia labris ; labe laborifera nec labra lapsa labant. Evehit hœc aquilae regalis Carolus uncis ; doctiloquis illas deterit ipse labris. Nicol. Bulgari Corcyr. Feuillet 7 verso : IN BEATISSIMVM NICJENVM PATREM THAVMATVRGVM SPYRIDIONEM TETRASTICHON EPIGRAMMA. Spyridion laterem dum dextra strinxit : ab ipso en subito tellus exiit, ignis, aqua. Sicque patrem terra, unda natum, pneumaque flamma ostendit trinum simplicitate deum. Paul. Varcesii, med. Mcssan. MDLIOGIUPHIK HEI.l.KMQUK ? — Il 258 BIBLIOGRAPHIE HELLENIQUE DISTICHON. Arius a patribus dum non superatur, ab uno Spyridione sacro vincitur eloquio. ALIUD. Spyridion monadam triadis convicit, et ipse Arius erubuit : Synodus obstupuit. Stephani Bulgari Corcyr. Feuillet 8 recto : Εις το ύπερφυες λείψανον τοΟ Οαυαατουργικωτάτου Σπυρίδωνος το παρά τη τών Κερκυραίων μητροπόλει, επίγραμμα. Και ζϊ)ς έν μακάρεσσι, και ού βαρΰν ΰπνον ίαύεις" άλλα φέρεις μορφήν άρτιΟανους, Σπυρίδων" άσσα δέ aot φθιμένω σταυρόγραφα ρήγεα θί)καν λάτριες, εύθρύπτου σητος ά'μοφα πέλει. Και λιπαρήν Κέρκυραν Ιχεις, και θαύματα πρήσσεις, λάτρι φίλε Χρίστου, λάτρι φίλε τριάδος. Matth. Carioph. episc. Icon K Έτερον. Κύπρος σε, Σπυρίδων ίερώτατε, θρέψατο πρώην, αλλά γε Κέρκυρα σώμα τεον κατέχει. Ζώντά σε κείνη δερκομένη σφόδρα τέρπετο πάσα, αυτή καν Ονητον πλην κατατέρπεΟ' ολη. Christod. Bulgari, presb. Corcyr. Feuillet 8 verso : Permis d'imprimer date du 18 avril 1669. La page 22 de cette plaquette est occupee par une gravure en taille-douce (signee Ruphonus /".), representant S. Spiridion dans 1. Il y a dans l'original : Teon, faute typographique evidente. — Cette piece de vers est empruntee aux Nodes Tusculan? et Rafennates de Jean-Matthieu Caryophyllis (Rome, 1621, in-8"), pp. 2G-27. ANNEE 1669 259 sa chasse. En tete on lit : ΛΕΙΨΑΝΟΝ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΠΥΡΙΔΩΝΟΣ. IL CORPO DI SAN SPIRIDION, PROTETTOR DI CORFU. Au bas, on lit ces vers qui font allusion aux armoiries de la famille Bulgari gravees au milieu : Stella ch' e Spiridion spirito al Leone influe, e a' piedi suoi Cinthia ne pone. A la page 23, on voit, gravees en taille-douce, les armes de la famille Bulgari, et au dessous cette piece de vers : MADRIGALE. S'allude alt arma gentilitia delia famiglia Bulgari. Non teme, ne paventa Il Veneto Leon di Thracia Luna. Operi pur fortuna quanto vuol, quanto val, ch' in vano il tenta. Da etherea gierarchia Spiridion, Stella fatal gl' invia prosperi influssi : onde le corna sceme con generoso ardir le calca e preme. Gio. Tr. D. e K. Bibliotheque publique de la ville de Corfou. Cette relation a ete, de nos jours, traduite en grec et imprimee sous le titre suivant : ΑΛΗΘΗΣ ΕΚΘΕΣΙΣ ΠΕΡΙ TOY EN ΚΕΡΚΥΡΑ ΘΑΥ- ΜΑΤΟΥΡΓΟΥ ΛΕΙΨΑΝΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΠΥΡΙΔΩΝΟΣ, Έν η δεκνύεται πώς άπό Κωνσταντινουπόλεως μετηνέχθη εις Κέρκυ- ραν, και πώς ή οικογένεια των Βουλγάρεων ϊχει το έπ' αύτοΰ πατρω- νικον δικαίωμα, ΠΑΡΑ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΤΟΥ ΒΟΥΛΓΑΡΕΩΣ ΐατροΰ και φιλοσόφου Κερκυραίου. Νυν δέ έξελληνισθεΐσα μετά σημειώσεων και προσθηκών ΰπο Ν. Τ. ΒΟΥΛΓΑΡΕΩΣ ΚΑΙ Ν. Β. ΜΑΝΕΣΗ, εκδίδεται δαπάνη Α. ΤΕΡΖΑΚΗ. ΕΝ ΚΕΡΚΥΡΑ, ΤΥΠΟΓΡΑ- ΦΕΙΟΝ ΕΡΜΗΣ 'Αντωνίου Τερζάκη. 1857. In-8° de ή (8) et 72 pages, plus, en tete du volume, une lithogra- phie representant S. Spiridion dans sa chasse.
  3. Γρηγορίου Ιερομόναχου, και Πρωτοσυγγέλου