PNEVMATICVM INSTRVMENTUM

  1. (05) BIBLIOGRAPHIE HELLENIQUE XVII TOME DEUXIEME
  2. 461 PNEVMATICVM INSTRVMENTVM Circulandi Sanguinis, SIVE De Motu, & Vsu Pulmonum Dissertatio Philosophico-medica, A VTHORE ALEXANDRO MAVROCORDATO CONSTANTINOPOLITANO* -Ce mot manque dans Philosophise, & Medicinae certaine exem- T-. . plaires. Doctore. r Bononiae, ex Typographia Ferroniana 1664. Superiorum permissu. In-8° de 8 feuillets non chiffres, 137 pages chiffrees et 3 pages non chiffrees, dont l'antepenultieme blanche et les deux dernieres renfermant Yerrata..Livre de la plus insigne rarete. 190 BIBLIOGRAPHIE HELLΙNIQUE En tκte du volume on trouve l'ιpξtre dιdicatoire suivante : SERENISSIMO FERDINANDO SECVNDO MAGNO ETRVRIJE DVCI AC DOMINO CLEMENTISSIMO ALEXANDER MAVROCORDATVS P. F. P. Augusta romani imperii moles, cui terrarum universus orbis angustus fuerat, serenissime Dux, non aliunde incrementi pri- mordia sumpsit quam ab asylo quod exteris nationibus pate- fecit. Quapropter maiores tui, quorum immortalia nomina silentio veneror, nihil habuere antiquius quam ut asylum ape- rirent iis qui in alieno solo scientiarum fructus decerpturi procul a penatibus peregrinantur. Itaque sicuti gentes dissitis e plagis profectae et romano hospitοo exceptιe portendebant fore ut aliquando aquilae romanae sub alis tractus immensi ab Euphrate ad Tigrim, ab extremis Africœ arenis ad ultimum usque Boream iacerent ; ita Mediceum nomen, veluti numen, natio- nes loco dissitœ, vocibus dissonae, moribus discordes, numιro innumerae, unanimi consensu venerantur. Utinam hic mihi liceret serenissimi Ferdinandi secundi imperatorias virtutes si non graphice depingere, saltern presse leviterque adumbrare. Verum tam feracem laudum segetem si paucis perstringerem, Xerxem, stultissimum illum elementorum hostem, imitarer, qui oceanum irrito conatu ausus est iniectis catenis compescere. Nil mirum itaque si, Byzantio profectus ut in Latio disci- plinis et recta vivend'i, sentiendi, intelligendique ratione informarer, tandem ad amplissimum asylum et commune lite- ratorum perfugium me conferam. Quinimo sicuti peregrini nonnisi exhibita tessera olim excipiebantur, ita opellam hanc veluti tesseram demississimi obsequii mei tuo sacrario, sere- nissime Dux, offero. Neque tenuitatem operis contemnas ; parva namque a maximis accepta grandescunt. Ita fluvialis aqua dono quondam Persarum rιgi data, aureo vase digna fuit. Quare tuum ante conspectum alacriter hosc prodit Disser- tatio non tam de sua exilitate sollicita quam de tua amplitudine ANNEE 166Ί 191 secura. Siquidem quam illa lucem, vespertilionis ad instar, perferre non poterit, gloriosissimi tui nominis umbra levabit. Vale, lumen et columen aeternum perennaturae Maiestatis. Bononiae, M.DC.LXIV, kal. maii. Viennent ensuite l'Avis au lecteur (que nous reproduisons ci-apres), la table et les approbations, lesquelles n'offrent aucune particularite interessante. CANDIDE LECTOR. Accipe, lector, opus hoc saltern nomine peregrinum quod novitatem sapit. Homericse similis iEgypto fortasse tibi vide- bitur ista Dissertatio, in qua nempe multa mala bonis paucis intertexta sunt. Verum tu? dabis specimen praestanti?, quando non ut musca quae manus totius candorem emensa putidiusculo tuberculo accumbit, meliora pr?teriens, peiora theoninis den- tibus dilacerabis ; sed apis ad instar, foliorum inanem pompam despiciens, e floribus, si qui sunt, succum exsuges. Utcumque certe lecturse fructum tibi polliceor minime contemnondum. Etenim aut erroribus tandiu circumactus, me duce, ad portum appelles veritatis ; aut me erroris in tenebris caecutientem ipse dux vindicabis in lucem. Laboris impatiens opus edidi nondum satis expolitum, ut si minus argumentum probaveris, parum olei et operae perdam, et hoc unum habeam excusationis per- fugium. Quod si placebit primus iste partus, secundum exspecta impensius et accuratius typis edendum. Amice, bene vale, dummodo, sive probes sive reprobes, benevolus sis. Μηδέ μίμει, μηδέ μώμει. Voici maintenant la tres remarquable preface qui se trouve aux pages 1-3 : PRO?MIVM IN QVO INTENTIO AVTHORIS. Mirabilem pulmonum contextum in anatomicis theatris, ubi non magis oculis atque auribus quam animo sanpius, accepissem, quaenam ex illo naturae opificio humano corpori, caeterisque animalibus sanguineis emolumenta obvenirent, addiscendi 192 BIBLIOGRAPHIE HELLENIQUE cupiditate flagravi. Quare statim authorum opinionibus, uti fieri solet, ac presertim principum philosophicae medicaeque reipublicae sententiis expendendis animum adieci. Ac primo quidem illas inter se collatas in mentis lance, positis utrinque rationum momentis, sine fraude ponderavi (quoad licuit mihi per meam imbecillitatem ; siquidem ή των λόγων κρίσις πολλές έστι πείρας τελευταΐον έπιγέννημα1, rationum examen longee est experientiee ultimus fructus). Turn veram, prout videbatur, amplexus, ubi ad pulmonum fabricam ac motum retuleram, velut aptatam potius illis quam quadrantem, mens φιλαλήθης, veritatis amans, repudiavit, alium quempiam usum illa struc- tura digniorem iam inde suspicata. Quamvis enim antiquitatis e longinquo venerabilis nimia sit auctoritas, adeo tamen animi Hbertate delector ut nullius, etsi in multos dominetur, velim iuratum esse mancipem. Nec enim illud mihi triticum est quod tritum, sed quod verum aut vero- similius ; neque verum illud tantum quod prius dictum. Quae tamen dextra manu porrecta absit ut aliquis vitio mortalitatis in peius bona etiam detorquentis sinistra accipiat, meque putet, cum nondum Apollinem in ipso sacrario consalutaverim aut Palladem citra nebulam viderim, sapientium virorum statuta permutandi cupiditate teneri. Etenim eodem odio prosequor novatores, quorum pravo palato nil sapit quod antiquitatem redoleat; et mancipia vetustatis, quae cum antiquis errare maluiit quam recte sentire cum recentioribus. Etiam si errare humanum sit, aliorum autem errores, quos ipsi castigarent, si reviviscerent, tueri infra hominem habeatur2. Illud vero mihi consilium fuit ut, quod serio pulmonum constitutionem evol- venti occurrit, non tam in lucem proferam quam acerrimo doctorum iudicio submittam, quo me ab erroris tenebris in veritatis vindicent splendorem. Χαλεπον γαρ ά'νθρωπον 5ντα μή διαμαρτάνειν έν πολλοίς, τα μέν όλως άγνοήσοντα, τα Η κακώς κρί- 1. Dionys. Long., De exc. die. gen. 2. Scaliger, Exer. 300 et de ca. ling. lat. c. 67, νοντα, τα δέ άμελέστερον γράφοντα · : Difficile enim homini non errare in multis, cum qu?dam omnino nesciat, qu?dam maie diiudicet, alia negligentius scribat. Verum libeat ante quae de pulmonum usu vulgo circumfe- runtur in scholis digerere ; siquidem veritatis qu?rendre atque inveniendae unicum est intellectus criterium ipsa comparatio, quandocunque sine proaiudicio fit. Cum enim natura id unum agat quod melius est, in comparatione quod melius apparet, id etiam verius est?. Bibliotheque nationale de Paris : Tb3c 29. Bibliotheque du Musee britannique : 783. e. 7. Bibliotheque universitaire de Padoue : I2. 212. 194 BIBLIOGRAPHIE HELLΙNIQUE par D. Nicolas Calimera, Religieux Grec, et Abbι de Sainte Marie ΰ Famagouste. Dιdiιe ΰ Tres-Illustre & Tres-Pieuse Dame CLAVDE GOVFFIER,Damede Guyancourt,&autres Lieux. A PARIS, De l'Imprimerie de Clavde Blageart, Rue S. Iacques, vis a vis la vieille Poste, ΰ la Cloche Rouge. M.DC.LXV. AVEC APPROBATION ET PERMISSION. In-8° de 56 pages. Il y a, page 8, une Approbation des Docteurs, datιe de Paris, le 11 mars 1665; et, page 56, un permis d'imprimer datι de Paris, le 15 mars 1665. Opuscule d'une insigne raretι. Les pp. 3-6 sont occupιes par l'ιpξtre dιdicatoire suivante : A. TRES ILLVSTRE ET TRES PIEVSE DAME CLAVDE GOVFFIER, DAME DE GVYANCOVRT ET AVTRES LIEVX. Madame, il ne vous semblera pas nouveau, dans le favorable accez que vous donnez ordinairement aux affligez, de trouver ΰ la rencontre un Estranger dιpouillι de la rusticitι des Barbares, prosternι ΰ vos pieds, vous tιmoigner sa reconnois- sance, puisque vous-mesme, Madame, luy avez commandι ce travestissement avantageux, qui doit, sous un idiome empruntι et plus doux que le sien, vous rendre familiθre l'intelligence des plus augustes ceremonies de la messe grecque, commune ΰ la vostre ; et certainement, Madame, vous l'auriez jugι bien peu versι dans l'air du monde, si, aprθs tant d'assistances tem- porelles sorties de vostre main toujours libιrale au soulage- ment des pauvres, elle ne s'estoit efforcιe de chercher ΰ l'em- prunt, ne le pouvant de soy-mesme, de quoy satisfaire ΰ ses ιtroites obligations, et faire ιclater sa gratitude par une obιis- sance respectueuse. Encore bien que son present semble mediocre en apparence, j'oseray dire neantmoins asseurιment et avec vιritι qu'il excθde la magnificence des plus puissans monarques de la terre, puisqu'il renferme ιminemment en soy tout ce qu'il y a de plus pompeux, de plus saint et de plus riche en la grace, je veux dire Jesus-Christ une fois immolι pour le salut des hommes sur l'arbre de la Croix : c'est, Madame, la Liturgie du grand saint Chrysostome, dont vous avez dιsirι si ardamment penetrer les mysteres, que nostre eglise grecque consacre a vostre singuliere piete, par les mains de ses premiers ministres, avec protestation d'un souvenir eternel qu'elle gra- vera dans le c?ur de ses enfans, a la delivrance desquels vous avez si puissamment contribue ; et, se sentans affranchis de la dure servitude du Turban, ils chanteront des cantiques de louanges et d'actions de grace a Dieu, pour obtenir sur vostre illustre personne toutes les faveurs celestes & la recompense des biens qu'aura receu la Mere en la personne de, Madame, vostre tres-humble et tres-obeissant serviteur, D. Nicolas Calmera, Rel. Grec, & abbe de Ste Marie a Famagouste. Bibliotheque de l'Ecole des langues orientales : R. \ll. 13. 196 BIBLIOGRAPHIE HELLENIQUE Tzanes Bounialis, comme il resulte tant de l'autorisation ci-dessous que de l'Epitre dedicatoire qui va etre mentionnee. Au verso du titre, on lit ce permis d'imprimer : Noi Refformatori dello Studio di Padova : Havendo veduto per fede del Padre Inquisitore nel libro in lingua greca, inti- tolato in italiano Lodi per la Festivita di san Gioseppe, com- posto dal reverendo Emmanuel Zane da Rettimo, non esservi cosa alcuna contro la santa fede cattolica, e parimente per attestato di Monsig. reverendiss. arcivescovo di Filadelfia, niente contro prencipi e buoni costumi, concedemo licenza che possi esser stampato, osservandosi gl' ordini, etc. Dat. a' 26 mar™ 1665. Zuanne Donado, refformator. Andrea Pisani, procurator refformator. Angelo Nicolosi, segretario. Les pp. 3-4 sont occupees par une epitre dedicatoire a Meletius Ghortakios (Chortatzis), metropolitain de Philadelphie; elle est signee par Emmanuel Tzanes surnomme Bounialis de Rhethymno, pretre et peintre. La p. 5 est blanche. La page 6 est occupee par un beau portrait de S. Joseph l'Hymnographe, grave sur cuivre; le saint est represente assis, tete nimbee, ecrivant ces mots : Ίλχστήριον του κόσμου, χαίρε. Devant lui, une table ou sont poses deux volumes et un encrier avec une plume dedans. A l'angle superieur gauche du cadre, l'Esprit saint apparait, sous la forme d'une colombe, environne de rayons. Dans le haut, on lit : ό ΑΓΙΟΣ ΙΩΣΗΦ'(et vis a vis du personnage), ο ΥΜΝΟΓΡΑΦΟΣ. Au bas du portrait, ces deux vers, egalement graves : "Ασμασι τον Τριάδος τερπνόν κοσμήτορα ά'θρει, πρόκριτον υμνογράφων έ'ξοχα μουσοπόλων. Enfin, dans l'angle inferieur droit, cette signature : E.P.F. Bibliotheque de M. le prince Georges Maurocordato.
  3. Constantine Rhodocanacis. | ALEXANDRO MAVROCORDATOCONSTANTINOPOLITANO