119 C Alexij Celadeni Episcopi Gallipolitani oratio ad sacrum Cardinalium Senatum ingressurum ad nouum Pont, eligendum. In-4».de six feuillets non chiffres, en un seul cahier signe «.Sans indication de lieu ni de date, mais certainement imprime a Rome, 011 1503. Caracteres gothiques. Rarissime 6. }· Ce xai, mis· ici au lieu de et, n'indique4-il pas que la scholie est l'?uvre u un Grec, se trahissant dans un detail sans importance? 2· Eneide, IX,· 115. 3· Pharsale, V, 101. *¦ S'jlves, II, 2, vers 76; Thebaide, X, 917. 5· Non seulement les poetes, mais Pline l'Ancien lui-meme a employe cette Orme [Hist. na/,, m, 6). G- Un exemplaire a ete offert au prix_modique de quatre marks, sous le n° 842 u Catalogue XXVII de Ludwig Rosenthal, libraire a Munich. 10 146
BIBLIOGRAPHIE HELLENIQUE
Jean Burchard raconte, dans son Dianum f, que Alexis Celadenus,
ιvθque de Gallipoli (en Italie), adressa un discours aux cardinaux.
alors qu'ils se disposaient ΰ entrer en conclave, le 16 septembre
1503, pour ιlire un successeur ΰ Alexandre VI. Il ajoute : « Et fuit
tediosa et longa oratio. » Le rιcent ιditeur du Diarium, L. Thuasne,
affirme (ibid, en note) que « bien qu'il ne soit pas dιpourvu d'une
certaine habiletι, vu la difficultι du sujet, sa lecture confirme plei-
nement les ιpithθtes de Burchard ». Les cardinaux purent trouver
longue et ennuyeuse l'allocution que leur adressa l'ιvκque de Galli-
poli, mais on est en droit de s'ιtonner que L. Thuasne en ait jugι
comme les contemporains. On trouve, en effet, dans ce discours des
renseignements de premier ordre concernant Alexandre VI, d'autant
plus qu'il fut prononcι devant une assemblιe de personnages, dont
certains se trouvaient, par leur situation mκme, en contact presque
journalieravee la pape dιfunt, et vis-ΰ-vis desquels il ιtait impos-
sible de dιguiser la vιritι 2.
Alexis Celadenus ιchangea l'ιvκchι de Gallipoli contre celui de
Molfetta, en 1308. Il mourut le 18 avril 1317, ΰ l'βge de soixante-sept
ans, et fut enterrι ΰ Rome, dans l'ιglise de Saint-Augustin. Voici son
ιpitaphe :
Alex. Celadenvs episc. Malpitan. apost. secret, geminaeq. lin-
GVAE ORATOR ?? INTERPRES. ACVTISS. SpARTEN. EX NOBILI GENERE
ORIVNDVS, RELIGIONE ET SANCTIS SEMPER OPERIB. ADMIRABILIS,
LXVII AETATIS SVAE ANNO FOELIX OB1IT ????? CAL. MAIAS MDXVII \
On voit, par cette inscription, que Alexis Celadenus appartenait ΰ
une famille noble de Sparte. Au f. 3 v° de cet opuscule, il rappelle
ainsi sa nationalitι : Archidamus Lacedemonius conterraneus meus.
Bibliothθque nationale de Paris : Invent. H 2172 Rιserve *.
I. Tome troisiθme, ιd. L. Thuasne, p. 267.·
. 2. Voir un intιressant article de R. Garnett dans The englishjiislorical Review
d'avriH892, p. 311 ΰ 314.
3. Forcella, Iscrizioni dιlie chiese c d'altri ιdifiai di Roma, t. V, p. 38.
4. La mκme bibliothθque possθde (sous la cote : Invent. ? 1273. Rιserve) une
copie manuscrite de cet opuscule reliιe avec un autre ouvrage imprimι. ANNEE 1:10:1 147
120
( εωργίου I'sjxitto'j τοΰ xxl πλήΟωνος, εκ τών A'.qocoiO'j, και Πλου-
"α?/ουι κα'· ~:?'· τ(ϋν |-"·ε~* τ/,ν εν μαντ'.νεία μάντ,ν, εν κί»άλα·'0'.ς
Οιάληψις. Κρωο'.ανοΰ τής μετά Μάρκον βασιλείας ;.?τορ'.ων β'.βλίχ
οκτώ. Σγόλ'.α παλαιά, καΐ ξυνοπτικα :; όλον τόν Θονκυοίοην, ων
χωρίς ουκ ευξυνετος ό ςυνγοαβεύΐ.
Georgii Gcmisti, qui & Plelho dicitur, ex Diodori, is: Plu-
tarchi hisloriis de iis, qua· post pugnam ad Mantinoam gosta
sunt, per capita tractatio. Oerodiani a Marci principatu hrsto-
l'iaiv libri oclo, quos Angclus Politianus elogantissimc latinos
fecit. Enarratiimpulse antiques, & perbreues in totum Thucydi-
Jom, sine quibus autor intcllectu est quani diflicillimus.
[Α ία fin :) α. β. γ. ο. ε. ζ. η. Q. ι. κ. λ. μ. ν. ξ. ο. τζ. ρ ς. τ. υ.
feuillets
chacun. Signatures: A-S. Caractθres gothiques. Marque de l'impri-
meur [Martinus Herbipolensis) ΰ la fin du volume. Edition de la plus
excessive raretι.
Kibliothθ(|ue universitaire de Leipzig : Aristot. 19. 4.
125
Onosandri viri Clarissimi ad Q. Vcrannium de optimo impe-
ralore ciusq3 ofοicio Opuscujϋ plane diuinum : Venditur par-
''hisiis e regione collegii Italici in a-dibus Ascensianis.
(Au f. XLiui recto :) C Onosandri de optimo imperatorc eiusq3
officio ? iNicolaϋ sagϋdinϋ c gn.'co in latino traducti Finis ad
x calendas Ianuarias. Anni M. D. IIII.
In-8° de xliiii (te) feuillets. Signatures : ??-FF, de huit feuillets
chacune, sauf la derniθre, qui n'en a que l seulement. Trθs rare.
On trouve, au dos du titre, une ιpilre dιdicatoire ainsi intitulιe :
Francisco Cantrlmo, Sigimundi duels Sone ftlio, lacobus Fabc.r 152 BIBLIOGRAPHIE HELLΙNIQUE
Stapulensis. S. D. P. Elle est datιe : Ex parrhisiorum Academia ad
decimϋ Calendas Martias Anni ad Calcules Romanos. MDVI (sic).
Bibliothθque Mazarine : n° 30404.
126
HYMNI ET EPIGRAMMATA
MARVLLI.
(A la fin :) Impssum Bononiae ? Benedictu Hectoris Biblio-
polβ & Impressore elegβtissimϋ Anno Salutis. M. D. IIII. Idibus
Martii.
In-40-de 52 feuillets non chiffrιs, divisιs en sept cahiers de huit
feuillets chacun, sauf le dernier qui n'en a que quatre. Signatures :
ABCDEFG. Marque de l'imprimeur ΰ la (in. Caractθres ronds. Ιdition
d'une trθs grande raretι.
Le premier livre finit au f. 13 recto; le deuxiθme, au f. 28 recto;
le troisiθme, au f. 40 recto; le quatriθme au verso du dernier
feuillet.
Bibliothθque de S. Marc (ΰ Venise) : n° 2970.
127
Sextuslulius'frotinus Vir consularis de re militari. Flauius
Vegetius Vir οllustris de re militari. Aelianus de instruendis
aciebus. Modesti libcllus de uocabulis rei militaris.
{A la fin du Frontin :) Impressum Bononiaξ per Ioannem
Antonium Platonidcm Benedictorum de bcnedictis ciuem Bono-
niensem Anno domini. MCCCCCIIII. Die uero. xiiii. Decembris.
{A la fin du Vιgθce ":) Vegetii Finis Bononiceq3 Imprassi per
Ioannem Antonium Platonidκ de Benedicfis necnon Ciuem
Bononiensem. Anno Domini. M.CCCCC.IIIII. Die uero ultimo
man.
(A la fin du Modeste :) LAVS DEO Regestum huius operis.
n' ?pC'^5: F-GH- Lk· LM· NOmnes isti^unt Terni.
? et P. sut Bini. De Arte Militari : Frontinum : Vegetium ; ANNΙES 1504-11)05
153
Aelianum : et Modcstum. auctores penitus Diuinos q castiga-
tissime Impraessit omni solertiiloannes Antonius deBenedictis
Ciuis Bononiensis In inclila ciuitate Bononiae Rιgnante Ioanne
Bentiuolo. Anno Domini. M. D. IIIII. Die uero Yltimo Maii.
In-folio de 86 feuillets non chiffrιs, divisιs en quinze cahiers, dont
les 13 premiers de six feuillets chacun, et les deux derniers de
quatre feuillets chacun. Signatures comme il est indiquι au registre
ci-dessus. Ιdition d'une insigne raretι.
La traduction d'Λlien est celle de Thιodore Gaza.
En tκte du volume, ιpξtre dιdicatoire, intitulιe : PHILIPPVS
BEROALDVS INCLYTO HERMAE BENT1VOLO SALVTEM.
En tκte du Vιgθce, autre ιpξtre dιdicatoire intitulιe : AD MAGNI-
FICVM SENATOREM MINVM ROSCIVM PHILIPPI BEROALDI
EPISTOLA.
Bibliothθque royale publique de Dresde : Lit. Rom. ? 40.
128
Quae in hac uolumine continentur.
Vitse Arislotelis ex Plutarcho & ex Diogene Laertio.
Prdicabilia prophyrii (sic).
Prdicamenta Aristotelis.
Sex principia Gibcrti poretani intepte Hermolao barbaro.
Libri duo periherminias Arist.
Liber priorum arist.
Libri duo posteriorum arist.
Physicorum libri octo.
Mctaphisicae libri duodecim.
De coelo & mundo libri trθs.
De anima libri trθs.
Aethicorϋ libri decern interprθte Io. Argiropilo.
Politicorum libri octo.
Economicorum liber unus.
Libellus de moribus interprθte Leonardo aretino.
Magnorum moralium Georgio ualla interprθte. 134
BIBLIOGRAPHIE HELLΙNIQUE
CVM PRIVILEGIO.
(il la fin :) Aristotelis opa, qua? a.Ioβ. Argiropylo, Hermolao
barbaro, Leonardo aretino, & Georgio Yalla : e grco traducta
sunt : foelοciter expliciϋt cϋ noua errorη castigatione, ut stu-
dκti patebit. Venetiis a Philippo pincio Impressa : sumptibus
drii Benedicti Fontana. Anno incarnationis ?t? M. cccccv. die
xii. Septembres. Regnβle iustissimo dno dno Leonardo Lau-
retano Venetiarum Duce serenissimo.
In-folio de 358 feuillets non chiffrιs. Signatures : a-z, &, ?, ?^, ?-?,
de 8 feuillets chacune, sauf la derniθre, qui n'en a que six seule-
ment. Rarissime.
Bibliothθque royale de Munich : A. Gr. b. 84.
129
DECEM lοbrorum Moralium Aristotelis, trθs conuersiones :
Prima Argyropjli Byzantij, secunda Leonardi Aretini, tertia
vero Antiqua per Capita et numιros conciliate : communi,
familiariq3 commκtario ad Aigyropilum adiecto. Ex secunda
recognitione.
A la fin : C Hec opera hic cτtinentur : ad inuicem hoc
ordine conciliata {Suit rιnumιration). Η Omnia vno volumine
comprehensa et diligentissime recognita : quo ad bιate viuen-
dum nullum desit studiosis presidio, nullum enim vtilius stu-
dium existimauit Socrates, et vniuersa vere philosophantium
schola : eo in quo ad pbitatem incitamur, et ad virtutϋ accι-
dimur amorλ. Et absoluta, sunt impensis, sumptibus, et dili-
gentia Henrici Stephani : in almo Parisiensium studio. Anno
ab incarnatione domini virtutum. 1505. 5. die Mcnsis Augusli.
In-folio de 210 feuillets non chiffrιs. Signatures : a-q, de 8 feuil-
lets chacune, sauf la derniθre, qui n'en a que 6 ; a, 10 feuillets ;
a-e, 8 f. chacune, sauf la derniθre, qui n'en a que 4; A-E, 8 f. cha-
cune, sauf la derniθre qui n'en a que 6. Titre imprimι en rouge
dans un encadrement gravι sur bois. Caractθres gothiques. Raris-
sime ιdition. ANNΙE 1505
155
JEAN ARGYROPOULOS
D'aprθs les Elogia de Paul Jove (Bβle, 1577, f°
k 156 BIBLIOGRAPHIE HELLΙNIQUE
A la fin de la traduction de Y Ιthique par Lιonard Bruni, .on lit :
In aima Parhisiorum Academia. 1504 (sic).
Bibliothθque universitaire de Leipzig : Aristot. 95.
Bibliothθque royale publique de Stuttgart : Class.
130
Rhicardi ex ordine fratrum : qui apud latinos predicatores
appellaritur : Confutatio legis late Sarrhacenis a maledicto
Mahometo : trβslata ex Romana lingua in grecam per Deme-
trium Cydoniϋ : deinde per Bartholomeum picernum de Monte
arduo e greco in latinum conuersa.
(A la fin :) Impressum Rome per magistrum Ioannem
Besicken Alemanum. Expensis Stephani Guillereti de Lotho-
ringia. bibliopola (sic) acadιmie Romane. Anno domini. Mille-
simo quingentesimo sexto die vero .xxiij. Mensis Maij.
In-4° de 40 feuillets non chiffrιs, dont le premier et le dernier
blancs. Signatures : a-e, de 8 feuillets chacune. Caractθres gothiques.
34 Ugnes ΰ la page pleine. Le titre ci-dessus se trouve en tκte du
feuillet 3 recto. Le feuillet 2 (r° & v°) est occupι par l'ιpξtre dιdica-
toire de Bartholomaeus Picernus [sic) ΰ Ferdinand, roi d'Aragon et.
des Deux-Siciles. Plaquette de la plus excessive raretι.
Bibliothθque nationale de Paris : Inv. Rιs, D 5747.
131
Aethica sen morβlia Aristote
lis ex traductione Iohβnis Argyropili ab Egidio delpho sin-
gulorum capitum argumentis prenotata, et ab Ascensio In
dice et Annotatiunculis illustrata.
CL Venundβtur a Iohanne Granion in clau-
so bninello cτmorafi. apud Pariseos ad
intersignium diue virginis
Marie.
C Ex officina duor> Cignor>. . ANNEE Io06 . ?.?7
(Au versQ du dernier feuillet ? Aiislotclis viri sapicntissimi
MhicorQ ad ΟNTicomaclium decimus et vltimus Liber iinilur
•clicitcr. Impressum ant est hoc opus Parisius impcnsis Iohan-
n's granion bibliopole cτmorβtis in clauso brunello ad inter-
s'gni(l diuc virginis Marie, die quarta menais Februarij. ????
«ni Millesimo quingenlesimo SEXTO.
In-8" de dix feuillets non chiffrιs cl cxl feuillets chiffrιs fautive-
ment, car le chiffre c ιtant deiix fois rιpιtι, il s'ensuit que enume-
ration de tous les feuillets suivants se trouve infιrieure d'une unitι
°t que le dernier porte c.rxxix au lieu de cxl. Le volume se compose
? ailleurs d'un cahier liminaire de dix feuillets signι Aa -f-18 cahiers
ue huit f. chacun, sauf le dernier qui n'en a que quatre. Signa-
tures A-S. Marque de Iehan Granion sur le litre. Caractθres gothiques.
J°lic impression. Volume de la plus grande raretι.
Au verso· du titre, 20 distiques latins d'Egidius Delphus.
Les f. liminaires 2 ΰ 8 contiennent les tables, et les f. 0 ΰ 10 la
Prιface ou ιpilrc dιdοcaloire de Jean Argyropoulos ΰ Cosme de
^ιdicis.
Bibliothθque de l'Arsenal : Se. & Arts. 1IΞH.
132
Liber hysagoge Joannitii ; liber Phylareti de pulsibus ; liber
Iheophili de urinis; iusjurandum Hippocratis; liter pronosti-
c°rum Ilypocratis ; liber afforismorum Tlypocratis secundum
antiquam translalioncm et novam pari ter Theod. Gazae elcgan-
'issimam ; collcctio afforismorum Τamasceni ; flosculi in medt-
c'»a ex Corn. Celso oxtracti; liber techni Galieni etc. Textus
"Uarum primorum fon primi Avicenne in tlieorica — textus
fen quarte primi : et primi quarti practica ; cantica Avicenne
translata a Armengando Blasii de montcpessulano; textus
^oni Almansoris de egritudinibus a capite usque ad pedes,
c°Uecta Jacobi de partibus in medicina pro anathomia; liber
Pronosticorum,Hypocratis dictus capsula eburnea ; descriptio
Ponderum et mensurarum ex breviario Aiseir in vigilis ; ιd. 138
BIBLIOGRAPHIE HELLΙNIQUE
Pet. Ant. Puestico. Papie per Jacobum de burgo franco et
impensis Barthol. de morandis. MDVI. die xn. Januar.
In-folio. Panzer, Annales typogr., t. IX, p. 353; et Hoffmann,
Bibliographisches Lexicon, t. II, p. 285.
133
Preclare dicta septem sapiκtϋ grecie Georgio Her
monymo interprθte, fidelissimo. Preterea
Verax aristotelis de virtutibus Interptatio ex gre
co ο latinϋ Ab eod georgio Hermonimo sptano Ad
ieclo pij pape de remedio amoris diuino tractatu.
Spes mea iesus.
N. B. T. ad spectatorem.
Hoc eme : si cupias virtutes nosse : vel ipsa
Grecorϋ septem dicta notanda sophon :
(Au dernier feuillet verso :) C Impressum fuit hoc elegans
opusculϋ panhisijs I angiportu clausi brunelli apud iohannem
gourmont sub signo Cornu damhie Anno christiane salutis.
M. d. Vij mense octobris Et illic vιnale reperies. Ac ante col-
legium cameracense. Finis laus iesu.
In-4° de huit feuillets non chiffrιs, divisιs en deux cahiers de
quatre feuillets chacun. Signatures : a-b. Marque et devise de l'impri-
meur sur le titre. Plaquette d'une insigne raretι.
Bibliothθque Mazarine (2 exempl.) : n° 10487 et n° 14327 A.
Bibliothθque de feu Charles Gidel. (Cet exemplaire, recouvert d'un car-
tonnage moderne, ιtait non rognι et dans un parfait ιtat de conservation.
Le titre prιsentait cette particularitι que la marque typographique avait
ιtι trθs habilement enluminιe. Sur la marge infιrieure du deuxiθme
feuillet, recto, on voyait une signature ancienne devenue illisible). αννέι: ι .ίο-
ι 39
134
Qua- in hoc uoluminc continentui·.
Vila· Aris olelis ex Plutarcho « ox Diogene Laertio.
Pranlicabilia porphyria
Pra'dicamenta Aristotelis.
Sex principia Giberti poretani interprete llermolao barbaro.
Libri duo periherminias Arist.
Liber prioruni arist.
Libri duo posleriorum arist.
Physicorum libri octo.
MctaphisicaR libri duodecim.
De c?lo & inundo libri tics.
De anima libri 1res.
Acthicorii libri decern interprete Ιο. Argilopilo (sic).
Politicorum libri. octo.
Lconomicorum liber unus.
Libellus de moribus interprete Leonardo Aretino.
Magnorum moralium Georgio ualla interprete.
(A la fin :) Aristotelis opera qua·, a loan. Argiropylo Hermo-
lao Barbaro Leonardo Aretino & Georgio Valla : e graeco tra-
ducla sunt : foelicitcr expliciunt. Cum noua errorum.castiga-
tione : ut studoti patcbit. Venetiis. Impressa :· sumptibus
heredum. Nobilis Viri. Q. D. Octauiani Scoti Ciuis Modoetien-
sis. Maxima diligentia. Bartholomei de Zanis de Portesio. Anno
incarnationis Domini. M.ccccc.vn. die .in. Mensis Aprilis.
In-folio de 358 feuillets non chiffres, divises en 45 cahiers de 8
feuillets chacun, sauf le dernier, qui n'en a que 6. Signatures : a-z,
&, p, v{ et A-T. Marque typographique a la fin du volume. Renssime.
Biblioth. royale publique de Dresde : Lit. Graec. Β 159.