ΕΠΙΤΟΜΗ ΤΗΣ ΙΕΡΟΚΟΣΜΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ,

  1. (05) BIBLIOGRAPHIE HELLENIQUE XVII TOME DEUXIEME
  2. 537 ΕΠΙΤΟΜΗ ΤΗΣ ΙΕΡΟΚΟΣΜΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ, Εις πέντε μ,ερισθεϊσα Τμήματα. Ων, τα μεν Τρία πρώτα έν συντομία διαλαμ- βάνουσα, ou μ.όνον τα του Άγιου Θεοβαδίστου "Ορους Stvoc, ou μήν άλλα και τα του εκείθεν ώκοδομ,ηθέντος Θεοδοξάστου Μοναστηρίου. Των δ' υστέρων, το μεν περιέχει τα των Βασιλέων πάσης γής Αιγύπτου μέχρι Μωάμ.εθ, και των Διαδόχων αυτοΰ έως Σουλταν Σελήμ. Το δέ περί του αυτοΰ Σελήμ, και περ'ι τής μάχης, ην ήγειρε κατά Περσών. Έτι δέ περί τής Αίρέσεως του Τεχήλ, νέου Προφήτου τών Περσών, πραγματεύεται. Έκαστον τών Τμημάτων έχει τον αυτοΰ Πίνακα. Προσέτι έτερος τις Πίναξ τινών αναγκαίων Σημειώσεων υπάρχει, προς περιεργει'αν και ώφέλειαν τών 'Αναγνωστών. Συγγραφεΐσα παρά του Μακαριωτάτου πρώην 'Ιεροσολύμων Πατριάρχου, Νεκταρίου του" Κρητου* και μ.ετα πλείστης επιμελείας διορθωθεΐσα παρά του Σοφωτάτου, καΐ Πανοσιωτάτου 'Αμβροσίου Γραδενίγου, ομοίως τοΰ έκ Κρήτης, Άββα, και Βιβλιοφύλακος τής τών Ενετών Γαληνότατης 'Αριστοκρατίας. ΑΦΙΕΡΩΘΕΙΣΑ Τω Γαληνοτάτω πάσης Μολδο- βλαχίας Καθηγεμόνι, ΚΥΡΙΩ ΚΤΡΙΩ, ΙΩΑΝΝΗ ΑΝΤΩΝΙΩ ΤΩ ΘΕΟΣΕΒΕΣΤΑΤΩ ΒΩΙΒΟΝΔΑ. ΕΝΕΤΙΗΣΙ, Κατά το, αχοζ'. Έτος το Σ[ωτή]ριον. Παρά Νικολάω τω Γλυκεΐ, τω έξ 'Ιωαννίνων, con licenza de' svperiori, e privilegio. In-4° de 9 feuillets non chiffres -(- 438 pages (et non pas 448, comme le porte le volume, par suite d'une erreur d'une dizaine dans le numerotage, car la pagination saute brusquement de 329 a 340 et continue regulierement jusqu'a la fin). On doit, en outre, trouver une carte geographique en regard de la page 69. Barissime edition de cet ouvrage. Un exemplaire est cote 40 fr. dans le Deuxieme catalogue de livres rares (en grec) publie par Paul Lambros (Athenes, 1864, in-8°), p. 10, n° 22. 338 BIBLIOGRAPHIE HELLENIQUE Collation du volume : Feuillet 1 : Titre. Feuillet 2 (recto et verso) : Epitre dedicatoire suivante : Τω ένδοξοτάτω, μεγαλοπρεπέστατα), θεοσεβεστάτω και γαλην.οτάτω κυρίω κυρίω 'Ιωάννη Άντωνίω τω βωϊβόνδα, άξιοπρεπεστάτω και αύτεξουσιωτάτω πάσης Μολδοβλαχίας καθηγεμόνι τήν άπασαν αιδώ και εύλάβειαν. Μαλ>Νθν μέν ώς υμνογράφοι, ούχι δέ ώς τυπογράφοι να παρασταθουμεν εις το παρόν ήρμοζεν εις ήμας κατέμπροσθέν σου, θεοσεβέστατε και γαληνότατε καθηγεμων, δια να ϋφάνωμεν οΰ μόνον λόγους πανηγυρικούς εις το πολυϋμνον και πολυθρύλλητον όνομα τής σής αΰτοδεσπότου καθη- γεμ.ονίας, οΰ μήν άλλα και υπερβολικά να κατασκευάσωμεν τα εγκώμια εις τήν άθάνατον και ϋπερύμνητον ε'ύκλειαν τής ενδοξότατης σου φύτλης. Άλλ' επειδή αποροΰμεν τής Ρητορικής ευφράδειας και ποιητικής αρμο- νίας, των δέ τυπογραφικών χαρακτήρων εΰποροΰμεν, Ίδου έπου άφιε- ρώνοντες τή σοΰ μεγαλοπρεπέστατη αϋτοδεσποτεία δι' έγχαράξεως χαλκογραφικής τήν παρουσαν ίστορικήν βίβλον, έγκολάπτομεν έπ: το αϋτδ τήν άθανασίαν τοϋ σοΰ περίφημου και δεδοξασμένου ονόματος εις μνήμην ατελεύτητων αιώνων' και ήμας αυτούς ομοίως προσφέρομεν κλιτοΐς τοις γοΰνασιν, ώσπερ υπηρετικούς δούλους, τή πανυπερτάτω σου μεγαλειότητι. Δέξου* λοιπόν, γονυπετώς ίκετεύομεν, μέ το πραον και επιεικές τής σής έμφυτου καλοκαγαθίας τήν παρουσαν Έπιτομήν τής ίεροκοσμικής Εστορίας- εις τήν διήγησιν τής οποίας κατοπτριζόμενος τα χριστιανικοπρεπέστατα ήθη και ενάρετα κατορθώματα τών αγίων εκείνων ανδρών, ώσπερ και τάς δεσποτείας, φρονήσεις, άνδραγαθίας και νικητήρια άθλα τών αυτοκρατόρων και λοιπών στρατηγάρχων ηρώων, θέλεις κατοπτρευθής παντάπασι τον εαυτόν σου περικοσμημένον και άπο 'Αγα- μέμνονος έξουσίαν, και άπο Νέστορος σωφροσΰνην, και άπο άνδρείαν Άχιλλέως, και άπο τρόπαια και βραβεία Μακεδόνος. Ναι, κατά άλή- θειαν, -ή γαληνότητί σου επρεπεν ή καθιέρωσις του παρόντος βιβλίου, επειδή να είσαι οχι μόνον χαριτόμορφος θέα, άλλ' ftt τυραννίδος άξιον είδος. Και διότι ώς άριστάρχην πάσης Μολδοβλαχίας σεβόμενοι σε οι πάντες και ώς ΰπέρμαχον του γένους των 'Ρωμαίων κηρύττοντές σε οι ττ",ς ανατολικές αγίας εκκλησίας ορθόδοξο·, παίδες έμογνώμως μια ψυχι) σέ προσκυνούσα τούτου χάριν και ήμεΐς, ώς τούπίκλην Γλυκείς, είς δέ τήν εύλάβειαν γλυκύτεροι, γλυκύτατα καταφιλοΰντες το κράσπεδον τΐ)ς βασιλικές σου έσθ»5τος, ξυναμφοτέρως ΰπογραφόμεθα ολη τ-Jj ψυχί) και καρδία τ1)ς γαληνότατος σου ταπεινοί και ΰπηρετικώτατοι δούλοι, Νικόλαος και Λεοντάρις οί εξ 'Ιωαννίνων έξ αί'ματος αδελφοί ο! Γλυκείς. Ένετίησι, αχοζ'. Antoine Rossetos, prince de Moldavie, auquel est adressee cette epitre dedicatoire, etait fils de Lascaris Rossetos, grand logothete de l'Eglise, patriarcale, et de Bella Cantacuzene, fille de Jean et petite-fille du fameux Michel. Voir C. Dapontes, Chronique (en grec), dans G. Sathas, Bibliotheca grxca medii ?vi, tome III, p. 17. Feuillets 3-8 sont occupes par les tables. Feuillet 9 r° : Permis d'imprimer date de Padoue, le 15 juillet 1677. Le verso de ce meme feuillet 9 est occupe par un bois, au haut duquel on voit Moise agenouille sur le mont Sinai, et au bas Moise et Aaron a cote du tabernacle. Cette description m'a ete obligeamment communiquee par M. I. Pomialowsky, professeur a l'Universite imperiale de Petersbourg, et a ete faite sur un exemplaire qu'il possede. 340 BIBLIOGRAPHIE BELjLΙN'IQLE ? la fin : ROiVLE, Typis Michaclis Herculis, M.DC.LXXVI1. Supe- rior urn per inissu. In-4° de 4 ff. non chiffrιs, 655 pages chiffrιes et 3 pages non chiffrιes (dont la derniθre blanche). Sur le titre, qui est encadrι, on voit, tirιes en taille-douce, les armes du cardinal Nerli, arche- vκque de Florence. Le v° du f. 2 est occupι par un fort beau por- trait gravι de S. Basile, au dessous duquel on lit : s. patriarcha basilivs MAGNVS, et plus bas : Cl. Boizol f. anno d[omi]ni 1677. supr. pcrmissu. Jolie impression rouge et noire. Au r° du f. 2, on lit, entre deux imprimatur, la note suivante : Horologium extraclum a velustissimo Typico, seu Ordinario Monasterii Sa/iclœ Mariœ Cryptic Ferratœ ad us uni Monacho- rum Sancti Basilii Magni. Les feuillets 3-4 sont occupιs par l'ιpξtre dιdicatoire suivante : Franciscus tit. S. Matthaci in Merulana S. R. E. pres- byter card, Nerlius, archiepiscopus Florentinus, ac religionis S. Basilii Magni protector, dilectis in Christo abbati generali, visitatoribus provincialibus, diffinitoribus generalibus, abbatibus, reliquisque monachis praesentibus et futuris ordinis praξfati, salutem in domino sempiternam. Quae nobis incumbit cura erga religionem sancti Basilii magni a fel. rec. Clιmente papa decimo iniuncta iugiter nos admonet ut ad ea quœ ordini prœfato nocessaria ac pro.futura animadvertimus, sedulo intendamus ; pr.xcipue vero qu.x Dei cultum ac eorum qui sub huiusmodi Religionis iugo divinis se manciparunt obsequiis, animarum salutem tranquillitatemque •respiciunt. Sane magister D. Apollinaris Agresta, dicti ordi- nis abbas genevalis, nobis exposuit divinum officium, quod persolvere in Italiae et Siciliœ provinciis choriste Basilianœ familiœ sunt obstricti, XX quasi voluminibus, scilicet Psalte- rio, Horologio, Paracletice, Octoico, Anaslasimo, Penlecosta- rio, Triodio, xij Menologiis, Typico et Sticherario, contineri ; ANNΙE 1677 341 unde fit ut in eiusdem recitatione non modicum temporis illius partibus in tot codicibus requirendis et connectendis impendatur, non absque dιbita} attentionis ac devotionis iactura ; prœterquam quod non semper et ubique locorum haberi et revolvi tot Iibri queunt. Quo motus, sub sanct. mem. Clιmente VIII, Iulius Antonius cardinalis Sanctorius, sanetœ Severinœ nuncupatus, nationis Grœcorum pariterque mona- chorum S. Basilii protector, D. Axtonivm Arcvdivm fuit cohortatus ut pro iter agentibus et impeditis ac choro inte- resse non valentibus, sive monachis, sive clericis sœcularibus grœco ritu viventibus, divinum officium nocturnum ac diurnum ex prsenarratis voluminibus in breviarium et compendium redigeret, prout redegit. Verum cum illud ad chorum non inserviat, sed tantum pro non valentibus ad ilium accedere, et pro itinerantibus fuerit compilatum, nec cunctarum prœfata- rum provinciarum religiosorum ritui accommoda.tum, ideirco ad usura chori et pro maiori omnium monachorum commodo ac expeditiori divini officii persolutione, ex prœnumeratis codi- cibus colligendum ac in unum Horologium perstringendum quidquid in promptu ac prœ manibus in choro et extra haberi debet, curavimus : iuxta tamen formam et prœscriptum vetus- tissimi ac probatissimi Typici, seu ordinarii Grœci monasterii Crypta; Ferratœ per D. Bartholomœum, dicti cœnobii funda- torem et abbatem, a sexcentis sexaginta circiter annis prope- modum compositi et formati. Quo in magno pretio habito usi sunt et utuntur cuncti Italo-Grœci monachi Basiliani, cuique inconcussa observantia in persolutione divinarum horarum et precum, omnes ordinis huiusmodi antiqui patres probitate vitœ, virtutumquc cxcellcntia prœstantes, ac pariformiter recentiores etiam se conformarunt : et qui demum in multis prœnuncupato Arcudio in supradicti breviarii confectione similiter usui fuit; idque nobis cordi extitit ut taie Horolo- gium sic excerptum et compactum, typis traditum, singuli eiusdem ordinis prœ manibus habentes et molesta sollicitudine tot voluminum volvendorum exonerati, attentiori non modo, verum etiam magis devota mente canonicarum horarum satisfac- tion! vacare, uniformitatemque in earum recitatione tot sreculis ac longa annorum sιrie a praedictis patribus accurate hactenus cultam, futuris quoque temporibus ad dei gloriam facilius observare valeant. Vos igitur cunctos ac singulos Basiliani ordinis, paterna qua flagramus charitate, admonemus ac in domino hortamur, quatenus hoc Horologio in persolutione canonici pensi utentes, ab altissimo mereatis corona glorine donari, cuius laudes quo potestis studio, noctu dieque decan- tare non desistitis. Bibliothθque nationale de Paris : ? 140 (Inventaire, ? 1571).
  3. Ιεροσολύμων Πατριάρχου, Νεκταρίουτου" Κρητου