- (18) ΕΡΑΝΙΣΤΗΣ
- 71.—PER LE AVGVSTISSIME NOZZE/DELLE ALTEZZE REALI/DI/VITTORIO AMEDEO/DVGA DI SAVOIA/E/MA- RIA ANTONIA FER DIN AN DA/INFANTA DI SPAGNA/COM- PONIMENTI POETICI/IN VARIE LINGVE RACCOLTI/DA GIVSEPPE AMEDEO ALIBERTI/DELLA CITTA' D'ASTI IN PIEMONTE/ ["Εμβλημα] /IN ROMA,/neIla Stamperia di Antonio de' Rossi, vicino alia Rotonda,/MDCCL./CON LIGENZA DE' SVPERIORI. 28 έκ.—σ. |('.Η ιοκ.- Biblioteca ApostoKca Vatteana: R. Q. Μ. Ill 38 int. 3. Στή σ. ΙΟΙ: D. RAPHAELIS VERNAZZAE PRB8BTTERI CHIEiNSIS ¦S.T.D. iii Bibliotheca Vaticana linguae Graecae Scriptoris, ejusdemque lin- guae in Collegio Vrbano de Propaganda Fide Professoris BPIGRAMMA. Στή σ.102: [DEM BPIGRAMMA [DIOMATE COMMVN1 VERSV POLITICO EODEM AVCTORE. Στή σ. 103 μετάφραση τοΰ στιχουργήματος στα λατινικά, πού την έκαμε ό 'Ιταλός D. Franciscus Parisins. Τό περιορισμένης λογοτεχνικής αξίας στιχούργημα τοϋτο τοϋ Χιώτη Ραφαήλ Βερνάτσα (Χίος 1710 — Ρώμη 1780), σε γλώσσα αρχαϊκή ελληνική πρώτα καΐ κοινή δημώδη, στην επόμενη σελίδα, αποτελείται άπό 18 δεκαπεντασύλλαβους ομοιοκατάληκτους στίχους καί, μέ τήν ευκαιρία τών γάμων (Ι 749) τοϋ Vitloriu Amodeo της Σαβοΐας, δούκα τοΰ Πιεμόντε (1720- 1796), μέ τήν 'Ινφάντη της 'Ισπανίας Maria Antonia Ferdinanda, και τήν αναμονή απόκτησης διαδόχου, αναφέρεται στην προσδοκώμενη απελευθέρωση της Κύπρου άπό τόν τούρκικο ζυγό, επειδή τόν 17° αιώνα είχαν γίνει διαπραγματεύσεις, πού όμως δέν έτελεσφόρησαν, Υιά να διαδεχθούν τους Τούρκους στή μεγαλόνησο οι γόνοι τοΰ οίκου της Σαβοΐας. Ο καθολικός στο δόγμα ποιητής τελειώνει μέ τήν ευχή για τή σύσφιξη τών φιλικών δεσμών Ελλάδας καϊ 'Ιταλίας, μετά τήν εξομάλυνση, βέβαια, τών θρησκευτικών διαφορών, μέ τους αρκετά όίμουσους στίχους: ι Καί 'Ιταλία ή όμορφη κι ή ένδοξος Άθήνη "Εχει πάλιν ξανασφι/Οή, θέλει γυρίσ' ειρήνη. Κι' Ελλάδα ή περίφημη κι ή ακουσμένη Ρώμη. Μιά νά 'ν' αυτών ή άπόφασις, μιά νά 'ν' άκόμ' ή γνώμη. Μνεία γιά τό ποίημα τοϋτο τοΰ Ραφαήλ Ηερνάτσα (γιά τόν όποιο σύντομα στοιχεία βιογραφικά βλ. (-)ωμα ΙΙαπαδυπούλου, Λιγιηοπελιιγϊται μαΟητα'ι τον εν Ρώ/ηΐ Φροντιατηοίον τον 'Αγιοι· '. λΟανααίον, «Έπετηρίς 'Εταιρείας Κυκλαδικών Μελετών», τ. 8, 1970, σ. 496), άλλα καϊ γιά τήν συλλογή στην όποια δημοσι- εύτηκε, είχε κάμει ό S. (1. Mercali [Δημοτικά κείμενα εκ τών χειρογράφων τον Λλλατίον, «'Ελληνική Δημιουργία», τ. 9, 1952, σελ. 711 - 714. Μετάφραοη καί αναδημοσίευση τοΰ: Testi volgari neoellenici Ira le Carle Allacciane delta bi- blioteca Vallicelliana, «Studi Hizanlini t> NToocll(>nic»i, τ. Ill, Ρώμη 1931, σ. 283-290). 'Αργότερα ό Μ. Villi έδημοσίευσε άρθρο γι' αυτό τό στιχούργημα τοΰ Βερνάτσα (Στίχοι τον Χίον Ι'αφαηλ Βερνάταα γιά τήν Κνπρο, «ΙΙαρνασσός», τ· 2, 1960, σελ. 577 - 580), Οπου, παράδοξο, αν καί παραπέμπει στο παραπάνω δημοσίευμα τοϋ Mercali, βεβαιώνει (σελ. 578) πώς, παρ' όλο πού έψαξε, δέν βρήκε σέ ποια συλλογή δημοσιεύτηκε τό ποίημα. "Ας σημειωθεί Οτι ό Μ. Villi τό αναδη- μοσίευσε άπό έντυπα φύλλα πού υπάρχουν στον κώδικα της Βαλλικελλιανής βιβλιο- θήκης Allatianus CXXXII fasc. 47, ff. 1», 2r, 3', καί Οχι άπό τό fasc. 46 f. 22' τοΰ ίδιου κώδικα, δπου σώζεται τό αυτόγραφο τοΰ Βερνάτσα, μέ πολλές διορθώσεις. Μνεία, επίσης, γιά τή συλλογή πού τό ποίημα πρωτοδημοσιεύτηκε, υπάρχει στα ίδια χειρόγραφα της Άλλατιανής συλλογής, cod. CLXXII f. 28r, άπό τόν φίλο καί κληρονόμο τοΰ Βερνάτσα Ιταλό νομομαθή 'ιερέα Agoslino Mai'iotli.
