Ο RATIO / DOMINICA / πολύγλωττος και πολύμορφος,/

  1. (14) Ελληνική Βιβλιογραφία (ci. 1466-1800). Τόμος δεύτερος. (Παράρτημα) - Προσθήκαι - Συμπληρώσεις - Διορθώσεις
  2. 493α «.— Ο RATIO / DOMINICA / πολύγλωττος και πολύμορφος,/ nimirum / Plus CENTUM Linguis, Versionibus Characteribus,/reddita & expressa,/EDITIO NO- VISSIMA,/Speciminibus Amarus quam priores auctior./Das ist: / Das Veber detz HErrn / Oder / Vater Unser / In viel Sprachen und Schreib Alten / nemlich / In mehr als hundert Sprachen Ubersetzung und Schrifften verfasser und vorgestellet,/ Die letzte Edition,/Um unterschiedliche Exempel vermebtter als die vorige./ [Χαλκογραφία] /Psalm. XIX.v.4.5. ... / ... /... / Berlegt von Johann Ulrich Krau- sen/ Burgern und kupfferstechern in Augspurg./Mit Rom. Kanserl. Maj. Allergna- digst ertheilten Privilegio./ Das iiebrige durch Johann Christoph Wagnern/ Buch- druchern daselbst. [post 1700] 36 έκ. — φφ. [2] +σσ. 22 — Αθήναι: Βουλή Αίθουσα Σπανίων // Γεννάδειος L.211.6 Ώραΐαι χαλκογραφίαι εις το άνω μέρος των σελίδων [3], [4] και 1. Είς σ. [3] (λευκή ή σ. [2]): Ad Leclorem (λατ.- γερμ.). Ό έκδοτης, αναφερόμενος είς τήν δυσκολίαν ανευρέσεως αντιτύπων εκδόσεως τοϋ έργου, Londini 1 700 (βλ. BRUNET.IV στήλ.200), εξηγεί τήν άπόφασίν του να το ανατύπωση. Είς σ. [4J υπάρχει πίναξ με τα ονόματα (και τα δημοσιεύματα) των συλλογέων, έν βραχυγραφία και ανεπτυγμένα. Είς σ. 1 διάταξις κατά ηπείρους τών γλωσσών είς τάς οποίας δημοσιεύεται ή Κυριακή Προσεΐ'χή (Oratio Do- minica). Είς σ. 2 αλφαβητικός πίναξ τών έπί μέρους γλοισσών. Τοϋ πολυγλώσσου αύτοΰ βιβλίου έ'γιναν έπανειλημμέναι εκδόσεις (βλ. BRUNET, έ'νθ' άν., στήλ. 200- 201, και τόμ. VIII στήλ. 81-84). Κατά τά κριτήρια της Β.Η., είς τήν οποίαν εντάσσονται και βιβλία είς τα όποια δημοσιεύονται κείμενα κα'ι είς νέαν έλληνικήν γλώσσαν, επέλεξα δι' ένταξιν τήν ανώτεροι άχρονο- λόγητον έ'κδοσιν (άντίτυπον άλλης, Amstelacdami 1715, είδον είς Γεννάδειον L.211.1), ή οποία ώς φαίνε- ται έκ τοϋ προλογικοΰ σημειώματος, έπραγματοποιήθη μετά το έτος 1 700, επειδή έκ τών Ιξ είς έλληνικήν γλώσσαν μορφών τής Προσευχής είς δύο τουλάχιστον αναφέρονται και τά ονόματα τών νεοελλήνων παρα- φραστών αυτής. "Ας σημειωθή δτι μόνον αί είς έλληνικήν παραφράσεις τής Προσευχής καταλαμβάνουν ό- λόκληρον σελίδα, τήν σ. 3, ένω αί είς τάς άλλας γλώσσας άκολουΟοΰσαι μεταφράσεις καταλαμβάνουν το έν τέταρτον σελίδος. Μεταγράφω τά κείμενα τών πέντε παραφράσεων (τό πρώτον κείμενον εις το πρωτότυπον, με παρα- πομπάς είς τά κατά Ματθαίον και Λουκάν Ευαγγέλια): a) Graeca e Dialectis eonstructa. Λπφύς άμων, δ έσσι ενί τά άόιή; 1. Αγιασθήτω τοννομα σεϊο. 2. Ελθέτιο ά βασιλεία τεϋ, 3. Γεινάσθω τ' οΰέλδωρ σεόθεν, τώς ονρανόΟι, ούτωσι. κ(αι) γήθι. 4. Τον βέακερον άμμέων τον έπιοναιον όόθι αμμι τήμερον' 5. Και απες άμ'ιν τα όφλήματα ημείων, καθά και αμμες άφι'εμες τοϊσιν ΰφειλέταισι ήμέων' 6. Και μη εισφρήσεις αμμας ες πειρασμοί·. 7. Αλλά ρνεο ή/ιέας από τω πονηρω. Αμήν. β) Graeca Barbara. Πάτερ ημάς, οποίος ισε εης τως ονρανονς. 1700 ΠΡΟΣΘΗΚΛΪ - ΣΤΜΠΛΗΡΩΣΕΙΣ - ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣ 183 1. Λγιασθιτο το ονόμασαν. 2. Να ερκ η βασίλεια αον. 3. Το θελι/ια σον να γινετ(αι) ιτζον εν τη γη, ως ει; Tor ουρανον. 4. Το ψωμί ημάς δοσε ημάς σιμερον. δ. Και σνχορασε ημάς τα κριματα ημών, ιτζον και εμης σιχορασο/ιεν εκείνους, οπον μας αδικούν. 6. Και μεν πτερνης ημάς εις το πειρασμό. 7. Αλλα σοσον ημάς άπο το κακό. Αμήν. γ) Graeca Barbara alia. ΙΙατέρα μας ό που είσαι εις τονς ουρανούς, 1. ας είναι αγιασμένοι· το όνομα σον. 2. ας έλθη ή βασιλεία σον 3. ας γένη το θέλημα σον, ωσάν γίνεται εις τον ονρανόν ετζι και εις την γήν. /. Λος μας σήμερον το καθημερινοί' μας ψωμί. 5. και σιμπάθησαί μας τα χρέη μας, ωσάν κ(α'ι) εμείς σνμπαθονμεν όκείνονς ό πον μας χρεοϊοϋσι. 6'. και μη μας βάλλεις εις πειρασμοί·. Διατι έδι και σον είναι η βασιλεία κ(αι) ή δνναμις και ή δόξα εις τονς αιώνας. Αμήν. AUCTOR Dan. Castrisius, M.S. δ) Alia Ω πατέρα μας, ό που είσαι εις τονς ονρανονς. 1. Άς άγιασθή το ονομά σον. 2. "Ας έλΟη ή βασιλεία σον. 3. "Ας γένη το θέλημα σον, καθώς εις τον ονρανόν, έτζη κ(α'ι) εις την γήν. 4. Το ψωμί μας το καθημερινοί·, δός μας το σήμερον. 5. Και σνγχώρησέ μας τα χρέη μας, καθώς κ(α\) εμείς σνγχωρονμεν τονς χρεοφειλήτας μας. 0. Και μην μας φέρεις εις πειρασμοί·. 7. 'Αλλά έλενθέρωσέ μας άπο τον πονηοόν. οτι έ.δικήσον εΐ(ναι) ή βασιλεία, κ(α'ι) ή δννα/ιις, κ(αΐ) ή δόξα εις τονς αιώνας. 'Αμήν. AUCTOR. Μ a x i mi Gallip oli ta e, Edit. Venet. Ως κ(αι) την αφεσιν λάβειν τις άλλος, Ημιν δς γέγονεν βαρνς, κ(α'ι) εχθρός. Μη πείραζε τέονς κακοίσι δμώας, Ους δαίμων ποθέει τάχι? αμανροΰν. Ρείσον έκτε κακών κ(α'ι) εκ πονηροί', Ταντα ρηϊδίως τελείν γε οίδας, Πάντων γαρ βασιλενς κράτει άνάσσεις, Και έχεις δνναμιν μένονσαν αιεί. Πέλεις έξοχος εν τε δοξη άλλων. ε) Graeca Metrica Ω Πάτερ βασιλεν πόλον κ(α\) άιης, Οζις ημετέρας κλνει άοιδής, Ναίων ονρανίης έδρας έν άκρια' Σεϋ το οννομα έν βροτοίσιν Ίρόν Ειη, κ(αι) βασιλή τέη προσέλθοι. Πάντα, ώς σν θέλεις, καλώς γένοιτο, Εν γάιη, καθ' όσον κ(α'ι) έντ' όλνμπφ, Ημίν δός το έπάρκιον τον άρτον, Και ποίμανέ τροφή το σώμα ημών. ΙΙμας δός πάρεση· λαβείν οφειλής, AVCTOR. Alex. Chodciei'il. in Calon Graeco-Lat. Joh. Mylii. Περί τοϋ ενός έκ τών δύο εις τό εντυπον αναφερομένων Ελλήνων παραφραστών της Κυριακής ΙΙροσευχής, τοϋ Μαξίμου Καλλιουπολίτου, γνωστού και έκ της έπί Κυρίλλου Λουκάρεως δημοσιευθείσης τό πρώτον μεταφράσεως τής Καινής Διαθήκης, είναι προσιταί αϊ πληροφορίαι α'ι καταχωρισθεΐσαι εις σχετικά δημοσιεύματα. Ό έτερος, ά Ίβηρίτης μοναχός Δανιήλ Καστρίσιος, έταξίδευσε τό 1670 εις Άγ- γλίαν και Γερμανίαν διά συλλογήν χρηματικών προσφορών υπέρ τών έν "Αθω και Πάτμω μονών. Ουδέ- ποτε όμως ούτος παρέδωκε τά συλλεγέντα χρήματα, άλλα κατέφυγεν εις Napoli τής Ιταλίας, όπου έπΐ πολλά έτη ΰπηρέτησεν ώς εφημέριος εις τον έκεΐ έλληνορθόδοξον ναόν τών 'Αγίων Πέτρου και Παύλου. Περί αύτοΰ περισσότερα βλέπε εις 'Γρύφ. Εύαγγελίδου, '// παιδεία έπ'ι Τονρκοκρατίας, τόμ. Β', Εν 'Αθήναις 1936, σελ. 455, Περικλέους Γ. Ζερλέντου, «Ρωμανού Νικηφόρου και Δανιήλ Καστρησίου Έπιστολαί», Βυζαντις τόμ. 2 (1911-1912) σελ. 281-296 (ιδία σελ. 292 κ.έ.), και Ζαχ. Τσιρπανλή, Τό 'Ελλ. Κολλέγιο της Ρώμης και οι μαθητές του, έ"νθ' άν., σελ. 701 και σημ. 1. (Βλ. τόμ. Α' άρ. 4540.) 1702. •