- (02) BIBLIOGRAPHIE HELLENIQUE XV-XVI TOME TROISIEME
- 11 Incipiuntaliqui libri ex Iliade TTomeri translati ? diοm Nico- laϋ de Valle Legiο doctorλ Basilice prοcipis aposlolon'i de urbe Canonicϋ quos cOplerc aul emκdare nτ potuit Tprouisa morte preuentus. (Au recto du dernier feuillet :) AD LECTOREM. Qui legis, cmenda, liuor discede, rcuersus In latiϋ duce me magnus Ilomerus erat Romaq3 cerlasset tecti uel smyrna ucl argos Non potui postq mors iugulauit opus. Vale '. Lelius de Valle in memoriam fdii. Imprcssus est iste Liber Rome in domo Iohannis Philippi de lignamξe messan S. D. N. familiaris Anno M. CCCC. LXXIIII. Prima die Mensis Februarii. In-4° (non in-folio) de 98 feuillets non chiffrιs, dont le premier blanc, sans signatures ni rιclames. Le volume comprend onze cahiers ainsi composιs : Cahier, 1, 12 feuillets; 2, 10 feuillets; 3 et 4, 8 feuillets chacun ; 3, 12 feuillets ; 6, 10 feuillets ; 7, 8, 9 et 10, 8 feuillets chacun ; 11, 6 feuillets. Le titre ci-dessus reproduit ligure au verso du feuillet 3. Rarissime et recherchι. Au feuillet 2 recto commence la jolie lettre suivante de Thιodore Gaza, laquelle se termine au verso du feuillet 3 : . Entre cette ligne et la suivante 3e trouve le Registre. ?????·; 1475 il I'llEODORVS GRECVS DOMINO LΛLIO DK VALLE, VTRΟVSQUE IVRIS DOCTORI, SACRl CONCISTORII ET PAVPERVM ADVOCATO, SALVTEM DICIT. Cvm te, Lcli vir preslanlissimc, sepulclirum concederc Nico- lao lilio, viro cloqucntissimo, slatuisse intelligam, probo equi- dem islam etiam operam. All'ert enim ct sepulchri conditio aliquid ad mcmoriam defunctorum ; sod quod longe pulclirius et ad gloriη immortalitatom efficalius est, libros dico el scripta iilii, id ct tuo amori et Nicolai filii studio aptius commodiusque codem parari posse existimo. Studuit enim ille non opibus et diuitiis, quibus sibi aut edes magnificas conderet, aut sepulchri subptuosi (sic) impensas relinqueret : sed virtuti ct bonis litteris atquo artibus, que hominis et viuentis vera sunt ornamcrita et vita defuncti mcmoriam scruaro apud posteras omncs amplis- sime possunt. Nouerai: ille sepulcbra summorum virorum siue romanorum siue grceorum nulla nunc esse que aliquando pre- clara fuerc ; nomen vero illorum ct gloriam seruari adbuc libris quos aut illi sua facultate edidemnt, aut alii de corum virlulc conscripscrunt. llaque hoc unum magnoperc curauit ut turn alii de suis laudibus iurc oplimo agercnt, turn etiam, quod pulchcrrimum est, ipse sua doclrina non modo conlir- maret que alii sibi tribuci'ent, verum etiam amplilicarct suam existimalionem, mandarctquc posteris lutiorem. Qvamohrcm etsi sepulchri quoque opera ncgiigiMida non est, tamen longe tu melius et ex instilulo Iilii congruenlius fcceris, si inter ea quη amor patermis memorie Iilii consulat, hoc in primis procures ut eius libri quos nondum ediderat exarcntur pluribus exem- plaribus recle atque cdanlur. Hoc enim illi laudem latins accumulabit, nomenquc contra omnem seculi labem tuebilur amplius quam sepulclirum, quam statua, quam quoduis cius- modi monumenlum. Cum enim mortalcs sibi immortalilatem quandam comparantes, triplici ilia consilii rationc moliantur, aut enim bonis fortune, ηdes, scpulchra, statuas sibi faciunt, aut bonis corporis lib > os procrιant, aut bonis animi litteris mandant, quantum ipi ingcnio, doctrina, studio, deniquc virtute valent, hoc tamen unum quod littcrarum bonarum \ 28 ninr.IOGRAPHIE HELLENIQUE opera conlinentur (sic) adeo excellitut reliqua parum fere ad memoriam conseruandam valerc videantur. Qve cnim cdes aul sepulchra Cesaris, Pompei, Ciceronis, Yirgilii, Scnece lioc tem- pore extant? Qvη Alexandri, Agesilai, Demoslhenis, Humeri, Plalonis, Aristotclis? Quid de familiis? Nunquid aliquis sit in nostra ηtatc qui se Cesaris gcntilem aul alicuius ex iis quos modo enumeraui, vere fateri potest? Omnia hηc pcrierunt, tantumque de illis clarissimis viris memorie habetur quantum litteris mandatum est. Hoc igitur uno litterarum bonarum studio mortales semper viuere possunt, nomenque asscquuntur immortale. Sepulcbrum vero Mausoli, quod inter scptcm mira- bilia orbis terrarum enunieratur, dcletum omnino est, proles etiam cuiusuis genus humanum potius seruat. quam parcntum memoriam ct nomcn. Sed cum plura Nicolaus noster laude digna pro suo amenis- simo ingenio suaque plane -ingulari doctrina scripseiit, ilia inprimis edi celebrarique cupio, que, cum gloria illius greco- rum quoque auctorum commendationem augeant. Quapropler Ilomeri et Hesiodi, principum poctarum, carmen, quod elcgan- tissime in latinum conuersum ab illo est, id primum cdatur hortor et rogo, vt simul et nomen Nicolai illustre scructur, et auctorum grecorum tam insignium opera extent latinis litteris, quando fata ita tulerunt ut grecis minus seruari iam possinl. ? fortunam iniquam que ingenium Nicolai preclarum homini- bus quasi inuidens rapuit priusquam totum Ilomeri carmen absolueret? Goleretur enim Homcrus opθre integro, non minus musa latina quam grηca unquam claruerit, nisi Nicolaum ami- sissemus. Sed tamen quantum vel inuita fortuna ille efficere suη virtutis opera potuit, non est omittendum. Nee enim volu- mine parum, neque facultate interpretis mediocre est; sed tantum profecto ut ab omnibus qui lingue, latinη operam clede- runt, perlibenter recipiatur, accuratissimeque seruetur, exem- plumque studji nobilissimum habeatur. Non id imago quedam Homeri est, sed ipse Homerus latino eloquio res troianas referre videtur eadem copia, grauitate, suauitate, et elegantia qua grηce retulerat ; tantum Nicolaus ingenio atque doctrina perficere potuit. Ita cum Virgilio suo auctore certauit, ut quern ille imitβt us est, ipse transferret in Latium, suisque hominibus patofacerct tanlacum clegantia et grauilatc et priscarum rerum demonstration!' ut llesiodum et Ifomorum ipsum loqucnles Latini facile intclligere possinf. Vinet certe Ilomcrus et llcsio- dus studio Nicolai omnibus seculis, nec Nicolaus unquam exlin. gui poterit, Homero et llesiodo, ([iios pulchrc interpretatus est, aucloribus. Quod si hoc preclara iilii monumenla seruanda curaueris, functus sane eris officio non solum patris beniuoli, sed ctiam viii humani studiosique patrie. Ilec enim eadem res et lilio pariet gloriamNmmorlalcm ot patrie, summam afferet utilitatem. llaque memoriy (ilii sic inprimis consulendum cen- sebis. Obitum autem eius, iacturam .s. et priuatam et publi- cam acorbissimam. eonaberis animo ferre constantiorc, ratio- nibus iis quas nemo melius quam tu libi possit repetere. Cum enim omnes modales simus, is prol'eclo plus consolationis caperc potest, cui superest ut non magis doleat quod amiserit lilium quam quod genucrit optimum gaudeat. Vale. Bibliothθque nationale de Paris : Inv. Rιs. VI) 187.
- Nico-laϋ de Valle
