In hoc libro haec Continentur.

  1. (01) BIBLIOGRAPHIE HELLENIQUE XV-XVI TOME PREMIER
  2. 12. In hoc libro heec Continentur. Constantini Lascaris Erotemata, cu interpretatione latina'. De Iris grsecis ac diphthogis et queadmodu ad nos ueniat. Abbreuiationes quibus frequentissime graeci utuntur. Oratio Dominica et duplex salutatio Beats Virginis. Symbolum Apostolorum. Euangelium diui Ioannis Euangelistae. Carmina Aurea Pythagorae. Phocilidis uiri sapientissimi moralia. Omnia suprascripta habent e regione interpretatione latina de uerbo ad uerbu. [ Au verso du dernier f. du cahier S. ] Finis Compendii octo orationis partium et aliorum quorundam necessariorum Constantini Lasca- ris Byzantii uiri doctissimi optimique. Impressum est Yenetiis sumo studio litteris ac impensis Aldi Manutii Romani anno incar- natione Domini nostri IESV Christi. MccccLxxxxiiii.Vltimo Februarii <& Deo Gratias. [Et au verso du dernier feuillet du cahier C, seconde partie.] Venetiis. m.cccc.lxxxxv. octavo martii. Sunt omnes quaterni usque ad S duernum. Tres item reliqui quaterni. In-4° de 166 ff. non chiffres. 24 lignes a la page pleine. Ce livre est la premiere production datee qui soit sortie des presses d'Alde Manuce. II est divise en 2 parties; la premiere contient les Erotemata (texte et traduc- tion), precedes d'un titre et d'une preface; elle se compose de 18 cahiers de 8 ff. chacun, sauf le dernier qui n'en a que 4. II est a remarquer que, dans certains exemplaires dece livre, notamment dans celui denotre Biblio- theque nationale, le dernier cahier se trouve reimprime et que la souscrip- tion, qui n'occupe que 6 lignes dans le premier tirage, en oecupe 14 dans cette reimpression, mais avec la date mcccclxxxxv ultimo februarii (et non mcccclxxxxihi, comme l'affirmeBrunet). La deuxieme partie rertferme, en 5 cahiers de 8 ff. chacun et signes A, B, C, les differents opuscules men- tionnes dans le titre, et de plus 2 ff., non compris sur le registre, qui contiennent un errata et un passage de Moschopoulos. Ces ff. ont proba- 1. Cette traduction latine est celle de Craston de Plaisance (Johannes Monachus Placen tinus). blcment ete imprimes apres coup, car its manqucnt dans la plupart des exemplaires. Kdition d'unc insigne rarctc. Marquee 4 marcclli (= 2 fr. 72) dans le Catalogue d'Aldc. Vendue 90 fr. d'Ourches; 6 liv. 15 sh. Pinelli; 10 liv. 10 sh. Sykcs; 5 liv. 5 sh. Uanrott; 5 liv. 5 sh. pique des vers, Butler; 9 liv. 9 sh. Renouard, a Londres; 500 fr. bel exemplaire, Costabili; 205 fr. Ambroise F.-Didot (5e vente, 1881). Les exemplaires incomplets des 2 ff. rares sont beaucoup moins cliers. Bibliotheque nationale de Paris, n° 101, expose dans les vitrincs. Cette edition des Erotemata eontient deux prefaces; la premiere en tetc de la premiere partic (f. 1 v° et f. 2 r°), la scconde en tele dc la secondc partie (f. 1 r» et v°). Nous les rcproduisons ici l'une et l'autre. (I") ALDUS MANUTIUS ROMANUS STUDIOSIS S. D. Constantini Lascaris, viri doctissimi, institutioncs gramma- ticas introducendis in littcras gracas adolescentulis quam utilis- simas quoddam quasi prseludium esse summis nostris laboribus ct impcndiis tantoque apparatui ad imprimcnda graeca voluniina omnis generis fecit cum multitude eorum qui gracis crudiri littc- ris concupiscunt (nulla; enira cxtabant impressse venales ct pete- bantur a nobis frequenter) turn status ct conditio horum tempo- rum, ct bclla ingentia, qua? nunc totain Ilaliam infestant, irato Deo vitiis nostris, ct mox totum orbcm commotura ac potius concussura videntur propter omnifaria hoiiiinum scclera, multo plura majoraque iis quae causa olim fucrc ut totum humanum genus summcrgerct aquisquc perdcrct iratus Deus. Valdc quam vera est tua ilia sentcntia, Valcri Maxime, ac aurca ct memoratu digna! Lento cnim gradu ad vindictam sui divina procedit ira, tarditatemque supplicii gravitate compensat. Est tritum vulgari sermone proverbium : peccato vetcri recens posna. Cujus est sibi assumat, ut aiunt, forte ct tuum est, dixcrit quispiam. Audi; non imus infitias, fatemur enitn ingenue. Sumus homines. Atquc utinam homines et re ct nomine, non nomine solum homines ct re ex numero pecudum. Sunt cnim, ait Cicero, nonnulli homi- nes non re scd nomine. Scd dc his hactenus. Dabit Deus his quoque fincm, ct, ut spcro, propedicm. Accipite inlcrca, studiosi lillcrarum bouarum. tlonslantiiii .Lascareos rudimenta grammatices longe correctiora iis quae impressa visuntur; nam ea Constantinus ipse in locis circiter centum et quinquaginta emendavit, quod facile cognoscet, si quis cum hisce ilia conferet. Nam deleta quaedam videbit, multa correcta, plurima addita. Ita vero emendatum manu ipsius Con- stantini librum nobis dedere commodo Petrus Bembus et Ange- lus Gabriel, patritii veneti adeo nobiles praestantique ingenio juvenes, qui nuper in insula Sicilia graecas litteras ab eo ipso Las- cari didicerunt, et nunc Patavii incumbunt una liberalibus disci- plinis. Interpretationem vero latinam e regione addidimus, arbi- tratu nostro rati commodius utiliusque futurum graecc discere incipientibus. Parcant velim qui haec sine interpretatione latina desiderant, nam rudibus et ignaris penitus litterarum graecarum Lascaris institutiones imprimendas curavimus, mox eruditis et doctis optimi quique Graecorum libri, favente Cbristo Jesu, im- primentur. Yalete. (II·) ALDUS MANUTIUS STUDIOSIS S. P. D. Nihil praetermittere est animus quod utile credamus futurum iis qui graecas litteras discere concupiscunt optimeque scire latine. Quamobrem graecas litteras omnis ac diphthongos earum- que nomina et potestatem ac quemadmodum in latinum transfe- rantur cum exemplis ad id accommodatis annotavimus. Addidi- mus etiam abbreviationes scitu quidem pulcherrimas; et quia operae pretium existimavimus scire graece adolescentulos saluta- tionem Angeli ad beatissimam Virginem, exulumque filiorum Evae ad eamdem, necnon divi Joannis evangelium In principio erat Verbum; item Symbolum Apostolorum, haec omnia graece cura- vimus imprimenda atque e regione latinam interpretationem. Addidimus Carmina Pythagorae cognomento aurea ob ipsorum excellentiam et divinas admonitiones; item Phocylidis sapientis- simi viri moralia, docta quidem et plena praeceptis sancliss'imis et documentis, quae si placuisse cognovero, babeo longe meliora majoraque, quae postea, Deo favente, condonabuntur. Omnemenim vitam decrevimus ad hominum utilitatem consumere. Dcus est mihi testis nihil me magis desiderare quam prodessc hominibus, quod et anteacta vita nostra ostcndit ubicunque viximus, et osten- QUINZIEME SIECLE. •Μ surum speramus (quando id volumus) in dies magis, quamdiu vivimus in hac lacrymarum valle et plena miseriae. Daboequidem operam ut quantum in me est semper pfosim, nam etsi quietam ac tranquillam agcre vitam possumus, negotiosam tamen eligi- mus et plenam laboribus. Natus est enim homo non ad indignas bono viro et docto voluptates, sed ad laborem et ad agendum sem- per aliquid viro dignum. Non torpeamus igitur, non vitam in otio, ventri, somnoque, reliquisque voluptatibus indulgenles, transeamus, veluti pecora; nam (ut inquit Cato) vita hominis propc uti ferrum est; ferrum si exerceas conteritur, si non exer- ceas, tamen rubigo interficit; ita, si se homo exerceat, consumi- tur, si non exerceat, torpedo plus detrimenti affert quam exerci- tatio. Sed, his omissis, de re dicere incipiamus. Haec tarn multis verbis dixi amore incredibili erga omnis homines incitatus meo. 11 A0UT 1494