- (04) BIBLIOGRAPHIE HELLENIQUE XVII TOME PREMIER
- 139 ΒΙΒΛΙΟΝ TOT MAPTIOT ΜΗΝΟΣ περιέχον φ πρέπουσαν αύτω άπασαν άκολουθίαν. Τυπωθέν παρά Άντωνίω τω Πινέλλω Και παρά Θεοφάνους 'Ιερομόναχου το3 Ξβνακίου Επιμελώς διορθω- 1. Description due a l'obligeance du Dr Hans Seg-er. θέν. ΕΝΕΤΙΗΣΙΝ. Έτει άπο τΐ)ς ένσάρκου οικονομίας αχκέ. ΜΙΜΗΤΑΙ ΕΣΤΕ TOV ΧΡΙΣΤΟν. In-folio de 70 feuillets non chiffres, divises en 9 cahiers de 8 ff. chacun, sauf le dernier qui n'en a que 6. Signatures α-ι. Titre enca- dre d'un bois. Impression rouge et noire. Bibliotheque du Musee britannique. ANNEE 1625 189 ΤΩ ΟΣΙΩΤΑΤΩ ΚΑΙ ΣΟΦΩΤΑΤΩ ΑΝΔΡΙ ΚΥΡΙΩ ΘΕΟΦΙΛΩ ΤΩ ΚΟΡΥΔΑΛΛΕΙ, ΤΗΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΜΕΓΑΛΩ ΔΙΕΡΜΗΝΕΥΤΗ, ΠΑΙΣΙΟΣ ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΣ Ο ΜΕΤΑΞΑΣ, ΚΑΙ ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΟΣ ΠΡΩΤΟΣΥΓΚΕΛΛΟΣ, bY ΠΡΑΤΤΕΙΝ. Εί'χερ ποτέ και έν τοις καθ' ήμας χρόνοις οϋ μόνον στύλος άκλινής έδρασμένος έν τή μόνη άληθεϊ βάσει τής ιεράς τοΰ Χρίστου εκκλησίας γέγονεν δ όσιος πατήρ ημών Γεράσιμος τω όρθώ και άνεπιλήπτω αυτοΰ βίω' άλλα καΊ άπαρεγχάρακτος σφραγ'ις τοΰ καθ' ήμας όρθοΰ δόγματος άναπέφηνεν, είπερ έκ των έργων ή πίστις έπιδείκνυται και έκ τοΰ καρποΰ το δένδρον τοΰ παρ' ήμΐν νοητοΰ παραδείσου καταγινώσκεται. Τούτου τοΰ πατρός τον ευσεβή και άπηκριβωμένον βίον οΰδενι άλλω άφιερώσαι έκρινα ή τω σοφωτάτω νο'ι και άδόλω φρονήσει τής Ιεράς σου ψυχής (τα γαρ ΰπο/,είμενα τοις ο'ικείοις άποδοτέον δυνάμεσιν), αΰτη γαρ ou μόνον τή ταύτης φρονήσει άγαθοδότως οικονομήσει τα προσφερόμενα, άλλα και τω θεωρητικω και κατά χάριν έξηρημένω αυτής νω έγγινομένη τω κατ' ουσίαν νοερω, κοινωνήσει ήμΐν αληθώς τα έκεϊθεν μυστήρια τε και θεωρήματα. Δέξαιτο τοιγαροΰν, ε'ι μή δια τον συνιστώντα, άλλ' ουν δια τον συνισταμενον, το παρόν τοΰ γένους και τής εκκλησίας απόρθητον φυλακτήριον, και έν τοις κρυφοΐς τής σής σοφίας άποθησαυρισον θησαυ- ροΐς. "Ερρωσο. Άπ' Ένετιών, αχκέ. ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΘΕΟΦΙΛΕΣΤΑΤΟΥ ΠΡΩΗΝ ΜΑΙΝΗΣ ΚΥΡΙΟΥ ΙΕΡΕΜΙΟΥ, ΩΣ ΕΚ ΠΡΟΣΩΠΟΥ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΗΜΟΥ ΝΗΣΟΥ ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ, ΑΝΑΦΕΡΟΜΕΝΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΤΟΝ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΝ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΝ ΚΥΡΙΟΝ ΚΥΡΙΛΛΟΝ Έγκωμιαζομένου δικαίου, εΰφρανθήσονται λαοί, ή προφητική έλεγε φωνή. Άλλ' ήμΐν ou μόνον ευφροσύνην πνευματικήν προξενεί έγκω- μιαζόμενος ό όσιος πατήρ ημών Γεράσιμος, άλλα και εις ψυχικήν σωτη- ρίαν άμυθητον προτροπήν μάλλον δέ ανακουφίζει το βάρος τής συνειδή- σεως ημών' καθό έ'καστος τών ευσεβών χριστιανών οφείλει τιμαν και 190 BIBLIOGRAPHIE HELLENIQUE έπαινεΤν τους εΰσεβώς και θεαρέστως ζήσαντας' ό γαρ έ'παινος μισθός έστι τής αρετές κατά τον ειπόντα" και ό επαίνων τήν άρετήν, αυτόν έπαινεΐ τον θεόν, παρ' ου τοις άνθρώποις ή αρετή. Δια τοΰτο και πρότε- ρον άνεφέραμεν έκ μέρους τάς άρετάς και τα κατορθώματα τοΰ αυτοΰ πατρός εις τον πατριαρχικόν θρόνον' και νΰν συμμίκτω προθυμία και έλπίδι ϊγνωμεν άναφέρειν ταΰτα προς τήν σήν σεβασμιωτάτην σύνεσιν, δεόμενοι ίκετικώς άξιώσαι έκδοθήναι συνοδικώς τιμασθαι κανονικώς και έν τω αριθμώ τών οσίων και αγίων ανδρών καταλεχθήναι ό ημέτερος ούτος πατήρ. ΕΙΣΙ ΔΕ ΤΑΤΤΑ. *Ην ό όσιος πατήρ Γεράσιμος έκ τής Πελοποννή- σου ορμώμενος, έκ χώρας λεγομένης Τρίκκης, ή Τρίκκαλα, κατά τήν κοινήν συνήθειαν. "Ετυχε γονέων ούχ ήττον τήν εύσέβειαν ευγενών ή το γένος, και πλουσίων αρκούντως. Άφ' ου ήλθεν είς ηλικίαV, περιήλθε κα'ι 'Ελλάδα κα'ι Θετταλίαν κα'ι Θράκην, ζητών πανταχού τήν ψυχικήν τελειότητα. Διέτριψεν ικανόν καιρόν μονάσας έν τώ άγιωνόμω ορει του "Αθω" έν ω τοις τής αρετές καλλίστοις ά'νθεσιν, ά'ττα παρά τοις έκεΐσε άσκουμένοις μοναχοΐς έ'γνω, εαυτόν καθωράϊσε. Μετά δέ ταΰτα είς τους σεβασμίους τόπους τής Ιερουσαλήμ μετέβη χάριν προσκυνήσεως' οπού διαμείνας ίκανόν καιρόν εις τον τής ίερωσύνης βαθμόν κανονικώς άνεβι- βάσθη παρά τοΰ μακαριωτάτου πατριάρχου κυρίου Γερμανού, παρ' ου κα'ι συγχώρησιν λαβών, μετέβη εις τά περίχωρα τοΰ 'Ιορδανού, οπού κα'ι τεσσαρακονθήμερον νήστις διετέλεσε κατά μίμησιν τοΰ δεσπότου, κα'ι πολλούς περιελθων τόπους και νήσους, τελευταΐον κα'ι τήν ήμετέραν νήσον κατέλαβεν, ένθα πολλούς διετέλεσε χρόνους, τους πιστούς παραι- νών καθ' εκάστην εις το κατά Χριστόν κα'ι θεαρέστως ζήν. Είς γηραλέαν δέ ήδη πεφθακώς ήλικίαν, καθ' εαυτόν μονάσαι ηθέλησε, διό εύρων τίνα ναόν πεπαλαιωμένον h τινι τόπω 'Ομαλά καλουμένω, ανήγειρε τοΰτον. κα'ι έκ βάθρων άνεκαίνισε, κα'ι εις διαγωγήν ιδίαν ώκοδόμησεν. 'Λλλ' οι έν ταύτη τή νήσω προέχοντες, γνόντες τήν τοΰ ανδρός άρετήν, ήνάγκασαν αυτόν άποδεχθήναι τάς εκείνων θυγατέρας, οσαι δηλαδή τήν μοναχικήν πολιτείαν ήσπάζοντο και θεαρέστως βιοΰν προείλοντο. 'Εδέχθη το τοιοΰτον βάρος εις ψυχικήν ώφέλειαν 6 πατήρ, κα'ι συνήχθησαν το ANNEE 1625 191 πρώτον τινές, άς και διετέλεσε διδάσκων τήν μοναδικήν και άγγελικήν πολιτείαν χρόνους οΰκ ολίγους. Ούτος ό άγιος τατ^ρ διετέλεσε χρόνους τριάκοντα τι έν τή ο'ικοδομηθείση παρ' αύτοΰ μονή, τι έν άλλω τόπω, άρτου το σύνολον μή γευσάμενος, αλλά διέζη όσπρίοις μόνον όλίγω ΰδατι βεβρεγμένοις, και συνεχώς δακρύοις και προσευχαΐς και άγρυπνίαις εαυτόν καθήγνιζε. Και ποτέ τής νήσου υπ' ανομβρίας πασχούσης, διά προσευχές ύετόν καταγαγών αυτήν έθεράπευσεν. Ού μήν δέ αλλά και πολλούς ασθενείς και δαιμονώντας ίάσατο, ων τά πάθη κα'ι τά ονόματα μακρόν αν είη λέγειν. Πιστεύεται βεβαίως παρά πάσι τοις ένταΰθα χριστιανοΐς όιαφυλαχΟήναι τήν νΐ]σον ταύτην άναιχμαλώτιστον έν τω καιρώ -ijc των Άγαρηνών μάχης διά προσευχής του αϋτοΰ πατρός. Τά δέ μετά τον θάνατον αϋτοΰ θαύματα, ει έ'στι τις έκ ταύτης τής νήσου ό'ς μή μετέλαβεν έκ τούτων, ή τις τών εκείνου συγγενών, γέγονεν Ομως θεατής πολλών θαυμάτων. Γυνή τις δαιμονιζομένη ήχθη εις τήν του αγίου μονήν θεραπείας χάριν, ήτις, εΰχερείας λαχοΰσα και ύπο σατανικής ενεργείας κινούμενη, κατέπεσεν ε'ις φρέαρ βαθύτατον" άλλ' έπιφανέντος του άγιου, οΰ μόνον διεσώθη του πνιγμού, άλλα και του ένοχλουντος ταύτην δαίμονος ήλευθερώθη. Έκοιμήθη δέ ούτος ό όσιος έν έ'τει τής ένσάρκου οικονομίας του κυρίου ημών Ίησοϋ Χρίστου 1579, αύγούστου 15. 'Επειδή δέ ην αδύνατον κρύπτεσθαι ή του αγίου αρετή, διά τοΰτο μετά τον αυτοΰ θάνατον ήβου- λήθησαν ποιήσαι άνακομιδήν του λειψάνου ήτις κα'ι γέγονε παρά του έξάρχου του τότε τον θρόνον τής βασιλευούσης πόλεως διϊθύ- νοντος κυρίου 'Ιερεμίου κανονικώς κα'ι νομίμως έν έ'τει 1581. Άλλ' επειδή πολλοί τών εναντίων προς κατηγορίαν τής εκκλησίας ημών κινούμενοι έλάλουν άσέβειαν, ήναγκάσθημεν, προσταγή του μακα- ρίτου Φιλαδέλφειας κυρίου Γαβριήλ, αύθις ένταφιάσαι, ο και γέγο- νεν, έάσαντες το ιερόν έκεΐνο λείψανον έν τή γή μ^χρ1 τής του Φιλα- δέλφειας διορίας, κα'ι πάλιν δευτέραν ποιήσαντες άνακομιδήν, εύ'ρομεν το αυτό λείψανον ά/.έραιον, πασαν εΰωδίαν έκπέμπον κα'ι ΐάματα. Εμεινε δέ έν τή γή το τοΰ αγίου λείψανον, τ'ι πρώτον τ'ι ύστερον, χρόνους δύο κα'ι μήνας οκτώ. 192 BIBLIOGRAPHIE HELLENIQUE At ύπογραφα'ι των μαρτύρων' Ταπεινές επίσκοπος Κεφαλληνίας και Ζακύνθου Παχώμιος. Φραγκίσκος ιερεύς ό Μεταξάς και οικονόμος. Ζαχαρίας ιερεύς b Βαλιάνος και σκευοφύλαξ. Δανιήλ ιερομόναχος ο Μαρκέτος. Ματθαίος ιερεύς b Στελιανος. Θεόδωρος ιερεύς ό Πινιατόρος και πρωτοπαπάς. Θεοχάρις ιερεύς o Βάλσαμος. 'Αλέξανδρος ιερεύς b Βάλσαμος. 'Αντώνιος ιερεύς b Βάλσαμος. 'Ιωάννης Τζιμάρας, μαθητής του αγίου. Πέτρος Κώμης, μαθητής του αγίου. 'Ιωάννης Βαπτιστής ό Μεταξάς. "Αγγελος Κόκκινος. Θεόδωρος Χαλκιόπουλος, μαθητής του άγιου. 'Αντώνιος Βάλσαμος, μαθητής του αΰτου αγίου. Les pages 8-11 sont occupees par la Συνοδική εκθεσις του πατριάρχου, qui place saint Gerasime au nombre des saints reconnus par l'Eglise grecque ; elle est ainsi datee et signee ' : Έν έ'τει έπτάκις χιλιοστω Ικατοστω τριακοστώ, μην! ίουλίω, ίνδικτιώ- νος πέμπτης. Κύριλλος, ελέω θεού αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως, νέας 'Ρώμης, και οικουμενικός πατριάρχης. Ιωακείμ, ελέω θεού πατριάρχης 'Αντιοχείας. Θεοφάνης, ελέω θεοΰ πατριάρχης τής αγίας πόλεως 'Ιερουσαλήμ. b Κυζίκου Παρθένιος. b Παλαιών Πατρών Θεοφάνης. ό Ναυπάκτου και Άρτης Γαβριήλ. b 'Αγχιάλου Παρθένιος. b Άνδριανουπόλεως Άνθιμος, ό μετέπειτα πατριάρχης χρηματίσας. 1. Elle a ete publiee dans Ι'Έχχλησιατπχί] αλήθεια (t. Ill, p. 48), non d'apres celirre, mais d'apres le ms. 333 du patriarcat de Constantinople. ANNEE 1625 193 b Νεοκαισαρείας Βενέδικτος, ό αρχιεπίσκοπος Προικοννήσου Κλήμης. Ταπεινός επίσκοπος Άγαθουπόλεως' και άλλοι πλείστοι. Ταπεινός επίσκοπος Κεφαλληνίας και Ζακύνθου Παρθένιος μαρτύρο- μα*. είναι αντίγραμμα έκτου αρχετύπου του ένταΰθα ευρισκομένου. Page 32, on lit les vers suivants : ΣΤΙΧΟΙ ΜΗΤΡΟΦΑΝΟΥΣ ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΤΟΥ ΝΑΥΠΛΙΟΥ TOY ΣΥΓΓΡΑΦΕΩΣ ΤΟΥΔΕ ΤΟΥ ΚΑΝΟΝΟΣ ΙΑΜΒΙΚΟΙ Τλημων, ταπεινός, ευτελής, ρακένδυτης, Μητροφάνης Ναύπλιος ίξυσ' εΰτόνως πόνον τε μόχθον τήσδε συγγραφές 'όλον' ό'ν οί αδοντες έν ψυχΐ]ς καταστάσει μέμνησΟέ μου, βέλτιστοι, άξιώ πάνυ, όπως λάβοιμι άμπλακιών τήν λύσιν έν ώρα φρικτές TIJc; δίκης του δεσπότου, προστασίαις Γερασίμου του έν Μαλα. Υει παμμεδέοντι άνακτι Χριστώ δόξα1. Cette plaquette n'est autre chose que l'Office de saint Gerasimk Notaras, fils de Demetrius et de Cali, ne a Triccala dans le Peloponnese, mort le 15 aout 1579. A la suite de la Συνοδική εκθεσι; dont nous avons parle ci-dessus, on trouve : 'Αναστασίου του άγιωτάτου πατρός ημών πατριάρχου 'Αντιοχείας και Κυρίλλου έ'κθεσις σύντομος ττ)ς ορθοδόξου πίστεως. Nous en citerons les premieres lignes, en appelant l'attention du lecteur sur la definition que donne Cyrille Lucar du mot χριστιανός. 'Αναστάσιος. Ποίας θρησκείας ει, άνθρωπε; Κύριλλος. Χριστιανός ε'ιμι. 'Αναστάσιος. Και τί έστι Χριστιανός; 1. Ce vers est fautif au point de vue du rythme. Dans les editions posterieures de l'Office de S. Gerasime il a ete ainsi modifie : δναχτι Χρ'.στώ 3ο;α, τιμή y.xi -/.ράτος. niDLIOGnAl'HIE HEt.l.KMOLE 1 .— 13 Κύριλλος. Ό -/.ατά θεον ζών και εϋσεβως και Οεαρέστως και χρηστώς πολιτευόμενος. Bibliotheque de M. le prince Georges Maurocordato.
